کیفیت زندگی کتابداران کتابخانه‌های عمومی ایران و مالزی طی سال‌های 1385-1390: مطالعه تطبیقی

Abstract

هدف: هدف این پژوهش، مقایسه کیفیت زندگی کتابداران کتابخانه‌های عمومی ایران و مالزی طی سال‌های 1385-1390 است. <br />روش: از روش پیمایشی- تحلیلی استفاده شد. نمونه آماری مورد نظر، 100 نفر از کتابداران کتابخانه‌های عمومی ایران و 100 نفر از کتابداران کتابخانه‌های عمومی مالزی بود که به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. در پژوهش حاضر، پرسشنامه استاندارد کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت (فرم کوتاه 26 سؤالی این ابزار)، مورد استفاده قرار گرفت و از طریق ایمیل به کتابداران کتابخانه‌های عمومی موردنظر در ایران و مالزی ارسال شد (نسخه انگلیسی زبان آن جهت ارسال به کتابداران مالزی در نظر گرفته شد). سؤالات این ابزار در یک حیطه کلی از کیفیت زندگی و 24 حیطه مختلف دیگر خلاصه شد که این حیطه‌ها در 6 بعد فیزیکی، روانی، سطوح استقلال، ارتباطات اجتماعی، ارتباطات محیطی و علائق معنوی جای گرفتند. داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از َآماره‌های توصیفی میانگین و انحراف معیار و آماره‌های تحلیلی همبستگی پیرسون و آزمون تی و با استفاده از نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. <br />یافته‌ها: یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد که پائین‌ترین بعد کیفیت زندگی در ایران، سطوح استقلال (با میانگین 35/6) و در مالزی علائق معنوی (با میانگین 22/5) است و بالاترین بعد کیفیت زندگی در ایران، علائق معنوی (با میانگین 65/17) و در مالزی سلامت روانی (با میانگین 47/33) است. نتایج به‌دست‌آمده در پژوهش حاضر مبین این مطلب است که به‌جز دو بعد علائق معنوی و ارتباطات اجتماعی که در نمونه موردبررسی در مالزی (به‌ترتیب با میانگین 22/5 و 32/5) کمتر از نمونه موردنظر در ایران (به‌ترتیب با میانگین 65/17 و 30/8) است؛ در سایر ابعاد کیفیت زندگی، کتابداران موردبررسی در مالزی نسبت به ایران میانگین بالاتری را به خود اختصاص دادند و تفاوت معناداری در این زمینه بین دو کشور وجود دارد. <br />نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که به طور کلی کیفیت زندگی در کتابداران کتابخانه‌های عمومی در مالزی نسبت به ایران طی سال‌های 85-90 بالاتر است. نتایج پژوهش موید آن است که نامطلوب‌ترین زیرمؤلفه‌های کیفیت زندگی در نمونه مورد بررسی در ایران، احساس امنیت، تأمین مالی، دسترسی به اطلاعات و حمایت اجتماعی است و کمترین میزان همبستگی میان مؤلفه‌ها هم در ایران و هم در مالزی، مربوط به مؤلفه ارتباطات اجتماعی و سلامت جسمانی است.