ارزیابی و اولویت‌بندی راهبردهای فرهنگی با به‌کارگیری فرآیند تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP)

Abstract

یکی از مشکلات قابل توجه در فرآیند مدیریت راهبردی، به‌ویژه در مواردی که تدوین راهبردها توسط گروهی نسبتاً پرشمار از صاحب‌نظران انجام می‌شود، دشواری نیل به توافق در تعیین عوامل محیطی مرتبط و نیز اجماع‌یابی در اولویت‌بندی اجرای راهبردهای مورد نظر است. این مطلب به‌ویژه در فضای فرهنگی کشورمان که به دلایل متعدد، اختلاف نظر و تفاوت سلیقه‌ها در آن گسترده‌تر و عمیق‌تر است، قابل توجه بیشتری بوده و ضرورت به‌کارگیری مدل‌ها و رویکردهایی که بتواند اجماع لازم در این خصوص را براساس روشی مستحکم و قابل دفاع ایجاد نماید؛ موضوعی بدیهی تصور می‌شود. در مقاله حاضر که مبتنی بر یک بررسی در سطح یکی از معاونت‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی جهت اولویت‌بندی عوامل محیطی و راهبردهای مؤثر فرهنگی در مورد جوانان کشور انجام شده است؛ ابتدا با بهره‌گیری از رویکرد دلفی نسبت به تعیین و قطعیت عوامل محیطی و سپس ارزیابی این عوامل با بهره‌گیری از «جداول ارزیابی عوامل داخلی و خارجی» اقدام شده است که این اقدام با توجه به تعداد قابل توجه اعضای پنل دلفی (95 نفر)، به روش «نرمال‌سازی» انجام شده است. سپس در گام بعد، ضمن طراحی دو نوع پرسشنامه مقایسات زوجی که دارای برخی ابعاد نوآورانه می‌باشند؛ نسبت به اولویت‌بندی راهبردهای مورد نظر با «مدل تحلیل سلسله‎مراتبی» (AHP) و با بهره‌گیری از نرم‌افزار «اکسپرت چویس» اقدام شده است که به هر جهت، این روش بیانگر یکی از طرق مؤثر در اولویت‌بندی راهبردها در فضای مسائل راهبردی به شمار می‌آید.