بهینه سازی مسیر تردد سرویسهای حمل و نقل یک شرکت، با استفاده از خوشه بندی و الگوریتم ژنتیک

Abstract

یکی از راهکارهای استفاده پایدار از منابع، سیستم حمل و نقل ادارات است. امروزه، سامانه های حمل و نقل به صورت دلخواه و با نظر افراد تعیین می شوند، در حالی که این انتخاب بهینه نیست. بنابراین باید روشی اتخاذ شود که بتوان این مسئله را به صورت کارآمد مدل کرد. از سوی دیگر در صورتی که تعداد کارمندان در یک شرکت زیاد باشد، فضای جستجوی مسئله افزایش پیدا کرده و استفاده از الگوریتمهای ریاضی مشکل است. به همین منظور در این مقاله سعی شده است با استفاده از یک روش خوشه بندی ساده، فضای جستجوی مسئله را کاهش داده و سپس با استفاده از الگوریتم جمعیت مبنای ژنتیک، مسیر بهینه در هر خوشه برای کارمندان جستجو شود. اما یکی از مشکلات الگوریتم ژنتیک، بکارگیری عملگرهای مناسب با شرایط مسئله است. در این مقاله سعی شده است که با بکارگیری عملگرهای تقاطع و جهش مناسب و ابتکاری، شرایط حل مسئله بهبود داده شود و زمان رسیدن به جواب بهینه کاهش داده شود. این الگوریتم در یک قسمت از شهر تهران که اطلاعات آن مربوط به سال 1387 است، بکار گرفته شده است. با استفاده از این الگوریتم توسعه داده شده، مسئله ضمن جوابگو بودن، در تعداد تکرار کمتری نسبت به روش ژنتیک با عملگرهای ساده، به جواب بهینه همگرا شده و دارای آزمون تکرار پذیری بالاتری نیز هست. در نهایت پیشنهاداتی برای نزدیک کردن شرایط مسئله به شرایط واقعی و استفاده از الگوریتمهای جمعیت مبنای دیگر ارایه شده است.