رهیافت‌های پیشگیری از وقوع جرم علیه گردشگران خارجی در ایران: مورد مطالعه کلان‌شهر تهران

Abstract

امنیت از کلیدی‌ترین نیازهای رشد و توسعه گردشگری است. هدف این پژوهش شناخت رهیافت‌های پیشگیری از جرم علیه گردشگران خارجی در کلان‌شهر تهران است. پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و براساس نحوه گردآوری داده‌ها، توصیفی-پیمایشی در چارچوب روش‌دلفی است. روش دلفی در 3 گام شامل مرحله کیفی-اکتشافی و 2 مرحله کمّی پیمایش دلفی اجرا شد. در مرحله کیفی براساس نمونه‌گیری گلوله‌برفی 15 مصاحبه نیمه‌ساختاریافته با متخصصان و خبرگان انجام، و داده‌ها به روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد تلخیصی تجزیه ‌و تحلیل شد. سرانجام 49 رهیافت شناسایی و مبنای تهیه پرسشنامه دلفی قرارگرفت. سپس با جلب مشارکت‌ 15 نفر دیگر، تعداد اعضای پانل دلفی در مرحله نظرسنجی به 30 نفر افزایش یافت. 49 رهیافت پیشگیری از وقوع جرم علیه گردشگران خارجی در 4 بخش شامل: 10 گزاره در بخش حمل و نقل گردشگری، 12 گزاره در مکان‌ها و مراکز اقامتگاهی، 16 گزاره در مکان جاذبه‏های گردشگری، و 11 گزاره در مراکز پذیرایی، خدماتی و تجاری گردشگری دسته‌بندی شد. آزمون ضریب‌توافقی کندال، در دور دوم اجرای پرسشنامه دلفی حصول اجماع بالاتر از50% میان مشارکت‌کنندگان در 4 بخش یادشده را آشکار ساخت. جلوگیری از فعالیت مسافربرهای شخصی و تاکسی‏های غیرمجاز در فرودگاه‌ها و پایانه‏های مسافربری، دسترسی بهنگام پلیس به سیستم‌های ثبت اطلاعات گردشگران در مراکز اقامتگاهی، فرهنگ‌سازی سفرگروهی و دورنشدن گردشگران از همسفران، برخورد قانونی با مراکز پذیرایی، خدماتی و تجاری گردشگری متخلف و جلوگیری از فعالیت آن‏ها، بعنوان مهمترین رهیافت‌ها شناسایی شدند. نتایج پژوهش دربردارنده‌ی رهیافت‌های کاربردی برای گردشگران، فعالان و مدیریت بخش‌گردشگری، نهادهای امنیتی و پیشگیری از وقوع جرم است.