بررسی نقش عدم اطمینان محیطی در رفتار هزینه ها؛ شواهدی از شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

Abstract

یکی از عوامل کلیدی کسب موفقیت در محیط رقابتی، مدیریت هزینه­ها است. هدف این مقاله، واکاوی تجربی ارتباط بین عدم اطمینان در تقاضا و رفتار هزینه­های شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. اصول بودجه­ریزی انعطاف پذیر اغلب بر مبنای این فرض است که تغییرات هزینه­ متناسب با تغییرات سطح فعالیت است. بنابراین در چنین روش بودجه­ریزی، عدم توجه به رفتار هزینه در شرایط عدم اطمینان محیطی ممکن است منجر به وقوع نتایجی با انحرافات عمده در مقایسه با نتایج مورد انتظار گردد. نتایج حاصل از مطالعه بر روی1340 سال­شرکت طی سال­های 1382 تا 1392، با استفاده از تحلیل رگرسیون به روش داده­های ترکیبی نشان می­دهد عدم اطمینان در تقاضا باعث افزایش میزان انعطاف­پذیری رفتار بهای تمام شده کالای فروش رفته می­گردد. به عبارت دیگر در صورت افزایش عدم اطمینان در تقاضا، و با توجه به افزایش سهم هزینه­های متغیر، هزینه­ها ساختار انعطاف­پذیرتری دارند. با این وجود عدم اطمینان در تقاضا باعث تغییر معنادار در رفتار هزینه­های فروش، عمومی و اداری نمی­گردد.