بررسی سیستماتیک زیر‌گونه‌های Hordeum murinum در استان خوزستان

Abstract

<em>در بررسی دو زیرگونة </em><em> </em><em> </em><em>H. murinum</em><em>،</em><em>شامل</em><em>(Steadel) Tzvelev</em><em> ،</em><em>H. murinum L. ssp. Glaucum murinum ssp. Leporinum (Link) Arcangeli</em><em>، 47 صفت کمًی و کیفی تشریحی در برگ پرچمی مطالعه شد. از میان این صفات، صفاتی مانند کرک‌های بلند، شکل سلول‌های کوتاه، شکل سلول‌های حبابی، شکل رگه‌های برگ و وضعیت سلول‌های سیلیسی، تفاوت‌های مشخصی نشان داد؛ همچنین نتایج تجزیة واریانس صفات </em><em>کمّی</em><em> نشان داد که از 30 صفت کمّی اندازه‌گیری‌شده، 17 صفت تفاوت‌های معنی‌دار دارند. نتایج حاصل از تجزیه به مؤلفه‌های اصلی (</em><em>PCA</em><em>) نیز نشان داد که مؤلفة اول، حدود 72% از کل تنوع مشاهده‌شده را نشان می‌دهد که عبارت بودند از: تعداد کرک‌های خارمانند (94/0) و تعداد کرک‌های بلند (27/0) در منطقة رگ‌برگی. بیشترین ضریب هم‌بستگی میان تعداد سلول‌های بلند و تعداد کرک‌های خارمانند منطقة رگ‌برگی نشان داده شد. </em> <em>مطالعات کاریولوژیک نشان داد که </em><em>H. murinum ssp.glacum Steudel</em><em>(Tzvelev)</em><em>با </em><em>2n=14</em><em> دیپلوئید و </em><em>(Link) Arcangeli</em><em> ssp. leporinum</em><em> با </em><em>2n=28</em><em>تتراپلوئید است. نتایج تجزیة واریانس </em><em>(</em><em>ANOVA</em><em>)</em><em> صفات کمی نشان داد که سطح پلوئیدی با صفاتی، مانند تعداد و عرض سلول‌های بلند، تعداد و طول سلول‌های کوتاه، تعداد، طول و عرض و تعداد ردیف‌های سلول‌های روزنه، تعداد کرک بلند، عرض سلول‌های حبابی و تعداد سلول‌های غلاف بیرونی آوندهای کوچک مرتبط است.</em><em>بنابراین بر اساس شباهت‌های ریخت‌شناسی و کاریولوژیک و اختلاف در سطح پلوییدی، قرار‌گیری دو تاکسون در سطح زیرگونه تأیید</em><em> </em><em>شد. </em>