واکاوی روند تغییرات ماهانه و سالانه فراسنج‏های اقلیمی در سبزوار

Abstract

در این مطالعه، تحلیل روند آماری فراسنج­های اقلیمی مجموع بارش، تعداد روزهای بارانی، میانگین رطوبت نسبی، میانگین دما، میانگین کمینه و بیشینه دما در دو مقیاس ما­هانه و سالانه بر روی داده­های پیمونگاه(ایستگاه)همدید سبزوار انجام گرفت. برای این منظور،از آماره­های آزمون من- کندال برای تعیین چگونگی روند و از برآورد کننده شیب خط سن برای تعیین شیب یا بزرگی روند داده­های اقلیمی سبزوار در بازه­ی زمانی 1341 تا 1390 استفاده شد. در بین سری‏های زمانی، سری زمانی مجموع بارش سبزوار روند منفی را درماه­های فروردین، اردیبهشت، خرداد، مهر و دی ماه نشان می­دهد این روند منفی بارش اگرچه از جهت آماری معنی­دار نیست اما به جهت اقلیم خشک منطقه، وقوع روند منفی در ماه­های اوج نیاز گیاه به آب و روند افزایشی فراسنج­های دما همینروندکاهشیناچیز اهمیت زیادی دارد. بر اساس آماره­های آزمون من- کندالو نمودار گرافیکی من- کندال در میان سری­های زمانی دما، میانگین کمینه دما از روند افزایشی مشهود­تری نسبت به دیگر سری­های زمانی دما برخوردار است. نتایج این پژوهش، با یافته­های برخی از تحقیقات در مورد برخی نقاط ایران که افزایش دما و کاهش بارندگی را تایید کرده­اند تقریباً هم­خوانی دارد. از نکات قابل توجه دیگر، روند افزایشی قابل توجه در دما به خصوص میانگین کمینه دما می­باشد. در مقیاس سالانه میانگین دما، میانگین کمینه و میانگین بیشینه دما روند افزایشی در فاصله اطمینان99/99% را نشان می­دهند. نمودار گرافیکی من- کندال که برای سری­های زمانی سالانه رسم شده است یک روند منفی ضعیف در مجموع بارش سالانه و میانگین رطوبت نسبی به خصوص در دهه­های اخیر را نشان می­دهد.