همبستگی بین صفات و تجزیه علیت عملکرد در گوجه فرنگی

Abstract

به منظور تعیین ارتباط بین عملکرد و اجزای آن و شناسایی صفات مورفولوژیکی مؤثر بر عملکرد گوجه­فرنگی، 97 رقم محلی گوجه­فرنگی از دو استان آذربایجان غربی ایران (83 رقم محلی) و اغدر ترکیه (14 رقم محلی) به همراه سه رقم تجاری 'پتوارلی سی اچ‘، 'ریوگرند‘ و 'اچ-2274‘ در قالب طرح آلفا لاتیس با دو تکرار، در ایستگاه تحقیقات کشاورزی کهریز ارومیه به مدت دو سال (92-1391) مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس مرکب داده­ها نشان داد که تفاوت بین ارقام گوجه­فرنگی در کلیه صفات مورد مطالعه معنی­دار بود. عملکرد با صفات طول و عرض برگ­های لپه­ای و حقیقی، تعداد روز تا رسیدگی میوه، وزن میوه، قطر و طول میوه، ضخامت پریکارپ و طول دم میوه، همبستگی مثبت و معنی­دار و با تعداد گل در گل آذین، درصد تشکیل میوه در گل آذین، تعداد میوه در گیاه، تعداد روز تا رسیدگی 50 درصد میوه، مواد جامد محلول و اسیدیته همبستگی منفی معنی­دار داشت. در بررسی رگرسیون گام به گام، صفات طول میوه، مواد جامد محلول میوه و درصد تشکیل میوه به ترتیب وارد مدل گردیدند. این صفات 43 درصد تغییرات عملکرد را توجیه کردند. براساس نتایج تجزیه علیت، صفات طول میوه، عرض برگ، وزن میوه و ضخامت پریکارپ میوه دارای بیشترین اثر مستقیم مثبت بر عملکرد بودند. لذا می­توان از این صفات در گزینش ارقام و برنامه­های اصلاحی گوجه­فرنگی جهت بهبود عملکرد استفاده نمود.