ارزیابی تنوع ژنتیکی برخی توده های بومی جعفری ایران با استفاده از صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی

Abstract

به‌منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی برخی توده‏های بومی جعفری ایران، آزمایشی با 21 تودۀ جمع‏آوری‌شده از مناطق مختلف ایران در قالب طرح آگمنت (ارزیابی مقدماتی عملکرد‏) در دانشگاه شهید چمران اهواز در سال زراعی 1390‌ـ 1391 انجام شد. برخی صفات مورفولوژیکی، بیوشیمیایی و کیفی (زمان جوانه‏زنی، ‏ارتفاع، وزن تر و خشک، محتوای کلروفیل و رنگ برگ‏) و ‏آنتی‏اکسیدانی (کاروتنوئید، ویتامین C‏، کاتالاز و پراکسیداز) ارزیابی شدند. جمعیت‏های ‌بررسی‌شده از نظر صفات مورفولوژیکی و میزان کاروتنوئید، تفاوت معنا‏داری دارند. تجزیه به عامل‏ها نشان داد، 4 عامل اصلی توانستند 35/68 درصد از کل واریانس صفات را توجیه کنند. براساس نتایج حاصل از تجزیۀ خوشه‏ای به روش یو‌پی‌جی‌ام‌آ، 21 جمعیت جعفری در 3 گروه قرار گرفتند، گروه اول با کوتاه‏ترین ‏زمان جوانه‏زنی‏، ‏بیشترین میانگین وزن تر و خشک بوته و بیشترین‏ میزان ویتامین C و فعالیت آنزیم‏ پراکسیداز در مقایسه با سایر گروه‏ها سازگارترین‏ توده‏ها در شرایط اهواز معرفی می‏شوند. درنهایت، می‏توان از این تنوع موجود در میان توده‏های بومی جعفری به عنوان یک منبع ژنتیکی ارزشمند، برای کارهای اصلاحی استفاده کرد.