بررسی عوامل مؤثر در فرایند تهیه گرانول‌های کروی متخلخل کلسیم‌فسفات به روش روغن دوار

Abstract

در این پژوهش، به ساخت و کنترل متغیرهای تولید گرانول‌های به‌طور کامل کروی با اندازه‌های دلخواه به‌روش روغن دوار با توانایی حمل دارو و رشد بافت پرداخته‌شده است. اساس این روش، مبتنی بر آب‌دوستی دوغاب سرامیکی و گریز از محیط روغنی است. در این پژوهش، سرعت چرخش روغن، دمای روغن، شماره سوزن و درصد وزنی ژلاتین نسبت به آب، هرکدام در سه سطح به‌عنوان متغیرهای آزمایش در نظر گرفته شد. بررسی همـه متغیرها در سطوح در نظر گرفته‌شده، نیازمنـد صـرف زمان و هزینه بسیار است. ازاین‌رو، به‌منظور بهینه‌سازی شرایط تولید و صرفه‌جویی در هزینه، زمان و نیز به حـداقل رسانیدن تعداد آزمـایش‌هـا، مـدل تاگوچی با آرایش ارتوگونال L₉ به‌کار برده شد. برای تولید گرانول کلسیم‌فسفات دوفازی از هیدروکسی‌آپاتیت با کمبود کلسیم به‌عنوان ماده شروع‌کننده استفاده شد. ماده شروع‌کننده به کمک روش آبکافت در محیط بازی تهیه شد. به‌منظور شناسایی نمونه‌ها از روش پراش پرتو ایکس، میکروسکوپ الکترونی روبشی و تخلخل‌سنجی استفاده شد. با استفاده از شرایط بهینه به‌دست آمـده، گرانول‌هایی با بیشترین اندازه تولید شد. بر پایه نتایج به‌دست آمده اثر عامل درصد وزنی ژلاتین در اندازه گرانول نهایی بیشتر از سایر عامل‌ها بود. اندازه و تخلخل گرانول‌های تهیه‌شده به ترتیب در گستره 120 تا 1500 میکرومتر و درصد تخلخل 35 تا 45% قرار داشت که تمام زمینه‌ها از قبیل دارورسانی، دندانپزشکی و ارتوپدی را پوشش می‌دهد.