بررسی تأثیر شاخص درک فساد بر درآمدهای مالیاتی به تفکیک پایه‌های مالیاتی در ایران

Abstract

هدف اصلی این مطالعه بررسی تأثیر فساد اداری بر درآمدهای مالیاتی به تفکیک پایه­های مالیاتی ایران طی سالهای 1389-1359بوده تا از این طریق بتوان دریافت که کدامیک از مالیات­های کشور بیشتر در معرض فساد هستند. این مقاله با استفاده از شش مدل، به بررسی شاخص درک فساد بر درآمدهای مالیاتی و اجزا آن می­پردازد. این مدلها با استفاده از تکنیک GMM داده­های سری زمانی برای 31 سال برآورد شده است. نتایج نشان می­دهد که شاخص­های درک فساد بر انواع مالیات­ها به جز مالیات بر مصرف و فروش دارای تأثیری منفی بوده و متغیّرهای درجه باز بودن اقتصاد و درآمد سرانه نیز تأثیر مثبت و معنی­داری بر انواع درآمدهای مالیاتی دارند. همچنین ارزش افزوه بخش کشاورزی و تورم دارای تأثیر منفی و معنی­دار بر تمامی مالیات­ها می‌باشند. از این رو مهم ترین توصیه سیاستی این مطالعه آن است که اگردولت به منظور بالابردن سطح رفاه در پی افزایش درآمدهای مالیاتی است، بایستی با بهره‌گیری از سیاست­های مناسب و با پیاده سازی اصلاحات از میزان فساد مالی و اداری بکاهد و این امر مستلزم افزایش درآمد از پایه­های مالیاتی است که کمتر در معرض فساد هستند. طبقه بندی JEL: H26,H21,H2 �اد هستند. این مقاله با استفاده از شش مدل، به بررسی شاخص درک فساد بر درآمدهای مالیاتی و اجزا آن می­پردازد. این مدلها با استفاده از تکنیک GMM داده­های سری زمانی برای 31 سال برآورد شده است. نتایج نشان می­دهد که شاخص­های درک فساد بر انواع مالیات­ها به جز مالیات بر مصرف و فروش دارای تأثیری منفی بوده و متغیّرهای درجه باز بودن اقتصاد و درآمد سرانه نیز تأثیر مثبت و معنی­داری بر انواع درآمدهای مالیاتی دارند. همچنین ارزش افزوه بخش کشاورزی و تورم دارای تأثیر منفی و معنی­دار بر تمامی مالیات­ها می‌باشند. از این رو مهم ترین توصیه سیاستی این مطالعه آن است که اگردولت به منظور بالابردن سطح رفاه در پی افزایش درآمدهای مالیاتی است، بایستی با بهره‌گیری از سیاست­های مناسب و با پیاده سازی اصلاحات از میزان فساد مالی و اداری بکاهد و این امر مستلزم افزایش درآمد از پایه­های مالیاتی است که کمتر در معرض فساد هستند.