بررسی عوامل مؤثر بر توزیع درآمد با تأکید بر نقش تجارت خارجی مطالعه موردی ایران بین سالهای۱۳۸۶-۱۳۵۶

Abstract

توزیع درآمد یکی از موضوعات مهم و مورد توجه در هر اقتصادی به شمار می‌آید. با گسترش تولیدات ملی و ایجاد مؤسسات تجاری بین‌المللی، در سالهای اخیر تجارت خارجی روندی رو به رشد در جهان نشان می‌دهد. با توجه به اهمیت توزیع درآمد در اقتصاد ملی، بررسی اثر تجارت خارجی بر توزیع درآمد در هر اقتصادی دارای اهمیت می‌باشد. در این تحقیق به بررسی عوامل مؤثر بر توزیع درآمد با تأکید بر اثر تجارت خارجی پرداخته شده است. در ابتدا چارچوبی ارائه شده که ارتباط بین توزیع درآمد و تجارت خارجی را نشان می‌دهد. نتایج چارچوب نظری نشان می‌دهد که رابطه توزیع درآمد و تجارت خارجی به لحاظ تئوریک روشن نیست و بستگی به ساختار اقتصادی جامعه دارد. در ادامه به بررسی تجربی ارتباط میان توزیع درآمد و تجارت خارجی در اقتصاد ایران پرداخته شده است. نتایج بررسی تجربی نشان می‌دهد که تجارت خارجی موجب کاهش نابرابری درآمدی در ایران می‌شود ولی دارای اثر چشمگیری نمی‌باشد. همچنین صادرات غیرنفتی اثر معنی دار بر توزیع درآمد ندارد ولی در مقابل صادرات نفتی منجر به افزایش نابرابری درآمدی در ایران می‌شود. واردات نیز موجب بهبود شاخص توزیع درآمد در ایران می‌شود. همچنین اثر افزایش تولید ناخالص داخلی سرانه بر توزیع درآمد به گونه‌ای است که سهم گروههای درآمدی بالا از افزایش GDP بیشتر است و این موضوع نشان می‌دهد که اقتصاد ایران در مرحله اول منحنی کوزنتس قرار دارد.