خودشیفتگی (نارسیسیسم) در شعر احمد الصافی النجفی

Abstract

مفهوم روان‌شناختی خودشیفتگی یا نارسیسیسم جلوه‌ای بسیار آشکار و پربسامد در اشعار احمد الصافی النجفی (شاعر عراقی معاصر) دارد. ظهور و گستردگی این مفهوم در شعر صافی تاحدزیادی معلول زندگی پرافت‌وخیز و مشقت‌بار وی، به‌ویژه در دوران کودکی است. این جستار تلاش می‌کند ضمن ارائة تعریفی گویا از مفهوم خودشیفتگی و تحلیل عوامل ظهور آن در شخصیّت و ادبیات صافی، سطوح متعدد این مفهوم را در اشعار وی واکاوی کند. بر این اساس، نگارندگان این پژوهش چهار سطح مختلف از مفهوم خودشیفتگی را در شعر وی رصد کرده‌ و نمونه‌های مرتبط با هر یک را مورد مطالعه قرار داده‌اند. این چهار سطح به‌ترتیب عبارت‌اند از: مفاخره یا خودشیفتگی فردی، خودشیفتگی در برابر مردم عادی، خودشیفتگی در برابر شاعران دیگر، و خودشیفتگی در برابر منتقدان. این دسته‌بندی، با هدف ارائة چارچوبی روان‌شناختی برای تحلیلِ شدت واکنش شخصیّت خودشیفتة صافی به سطوح مختلفی از ناهمگونی با جهان بیرون بوده است. براساس این دسته‌بندی، شاعر به‌موازاتِ تشدیدِ مخالفتِ مخاطب، سطح خودشیفتگیِ خود را افزایش می‌دهد.