رابطه سرمایه‌های روان‌شناختی، معنوی و اجتماعی با نشانگان بالینی سالمندان

Abstract

امروزه در جهان، سالمندی به عنوان مفهومی پویا مطرح اسـت و بـا افـزایش کمیـت جمعیت سالمند، کیفیت زندگی آنها نیز باید مورد توجه قـرار گیـرد. بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه ساده و چندگانه سرمایه­های روان‌شناختی، معنوی و اجتماعی با نشانگان بالینی سالمندان مقیم مراکز بهزیستی استان چهارمحال و بختیاری بوده است. به این منظور 200 نفر از سالمندان به شیوه تصادفی ساده انتخاب و به پرسش­نامه­های پژوهش پاسخ دادند. ابزار پژوهش شامل پرسش­نامه سرمایه روان‌شناختی لوتانز، سرمایه معنوی کینگ، سرمایه اجتماعی انیکس و نشانگان بالینی بود. نتایج نشان داد همبستگی بین سرمایه­های روان‌شناختی، معنوی و اجتماعی با اختلال شکایت جسمانی، وسواس، حساسیت در روابط متقابل، افسردگی، اضطراب، پرخاشگری، ترس مرضی، پارانایا، روان­پریشی و نمره کل نشانگان بالینی معکوس و معنی­دار در سطح کمتر از 01/0 می­باشد. علاوه بر این نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که سرمایه­های روان‌شناختی پیش­بینی کننده سلامت­روان در همه ابعاد نشانگان بالینی سالمندان بوده و سرمایه معنوی و اجتماعی از معادله خارج می‌شوند. روی­هم­رفته سرمایه­های­روان‌شناختی 34 درصد از واریانس سلامت‌روان سالمندان را تبیین می­کند. و از چهار مؤلفه آن به ترتیب امید، خوش­بینی و تاب­آوری پیش­بینی کننده سلامت‌روان بوده که در مجموع 33 درصد از واریانس سلامت‌روان را تبیین می­کنند. بنابراین با توجه به نتایج بدست آمده می­توان گفت برنامه­ریزی جهت افزایش سرمایه­های روانی چون امید، خوش­بینی، تاب­آوری و خودکارآمدی در دوران جوانی و میانسالی می­تواند در کاهش ابتلا به انواع اختلالات روانی و در نتیجه افزایش سلامت­روان انسان در دروان کهنسالی کمک نماید.