بررسی تأثیر فرآوری با آهک بر ارزش تغذیه‌ای برگ خرما با روش‌های تولید گاز و میکروسکوپ الکترونی روبشی

Abstract

<strong>برگ خرما در یک آزمایش فاکتوریل (3 × 3) با دما‏های 40، 80 و 100 درجه ‏سانتی‏گراد و زمان‏های 80، 160 و 240 دقیقه در قالب طرح کاملاً تصادفی در رآکتور فرآوری‌کننده با استفاده از آهک فرآوری شد. فراسنجه‌های تخمیر با استفاده از روش تولید گاز بررسی شد. فرآوری سبب کاهش میزان لیگنین از 0/13 درصد در برگ خام به 6 درصد در تیمار 100 درجه سانتی‏گراد برای 240 دقیقه گردید (01/0P<). افزایش دما و زمان فرآوری، سبب کاهش درصد خاکستر شد (01/0P<). میزان درصد کلسیم برگ از 58/0 قبل از فرآوری به 94/0 درصد در برگ فرآوری شده در دمای 40 درجه ‌‌سانتی‏گراد برای 80 دقیقه افزایش یافت (01/0P<). اثر متقابل دما و زمان بر دیواره سلولی، اتلاف ماده خشک، قابلیت تولید گاز از بخش قابل تخمیر و تولید گاز معنی‏دار بود (01/0P<). تولید گاز در پایان 72 ساعت انکوباسیون برگ خام 2/76 میلی‌لیتر به ازای گرم ماده خشک بود و با فرآوری در 100 درجه سانتی‏گراد به مدت 240 دقیقه به 8/189 میلی‏لیتر به ازای گرم ماده خشک افزایش یافت. با افزایش شدت فرآوری قابلیت هضم ماده آلی از 5/26 درصد در تیمار 40 درجه سانتی‏گراد برای 80 دقیقه به 4/36 درصد در تیمار 100 درجه سانتی‏گراد برای 240 دقیقه افزایش یافت (01/0P<). آزمایش با میکروسکوپ الکترونی نشان داد که حفرات در برگ فرآوری شده نسبت به برگ خام افزایش یافته است. نتایج نشان داد که با فرآوری مرطوب با آهک همراه با حرارت، میزان لیگنین کاهش یافته و قابلیت هضم آزمایشگاهی برگ خرما افزایش می‌یابد.</strong>