بررسی اثرات هیستوفیزیولوژیک بنزوآلفاپایرن بر گناد و هورمون‌های تولیدمثلی ماهی ماده هامور معمولی (Epinephelus coioides) در شرایط آزمایشگاهی

Abstract

هدف از مطالعه حاضر بررسی اثرات بنزوآلفاپایرن (BaP) بر محور هیپوفیزی- گنادی ماهی هامور معمولی (Epinephelus coioides) بود. در این راستا غلظت‌های مختلف BaP (0، 2، 20 و 200 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن) به ماهیان تزریق شد و ماهیان به مدت 14 روز در شرایط آزمایشگاهی نگهداری شدند. تغییرات هورمون‌های 17- بتا استرادیول (E2)، 17- OH- پروژسترون، GTH I و GTH II در نمونه‌های پلاسمای خون ماهیان در روزهای 1، 4، 7 و 14 مورد بررسی قرارگرفت. تغییرات ساختار بافتی گناد ماهیان نیز در تیمارهای مختلف بررسی شد. با قرار گرفتن ماهیان در معرض BaP از روز چهارم کاهش‌های معنی‌داری در میزان هورمون‌های 17- بتا استرادیول و 17- OH- پروژسترون و همچنین افزایش‌های معنی‌داری در مقادیر هورمون‌های GTH I و GTH II در پلاسمای خون ماهیان مشاهده شد (05/0>P). همچنین، تغییراتی در ساختار بافتی تخمدان ماهیان تیمار شده با BaP شامل از بین رفتن یکپارچگی بافتی، افزایش فولیکول‌های کروماتین- نوکلئولوس و پری­نوکلئولوس، افزایش بافت همبند بینابینی و فولیکول‌های آترزی و کاهش فولیکول‌های تکامل یافته، مشاهده شد. بر اساس نتایج، کاهش میزان هورمون‌های استروئیدی چند روز پس از تزریق BaP نشان دهنده ویژگی‌های آنتی‌استروژنیکی این ترکیب است که با کاهش گیرنده­های استروژنی (ER) اثرات خود را اعمال می­کند. از طرفی، افزایش میزان هورمون­های گنادوتروپینی در روز 7 آزمایش به دلیل بازخورد منفی هورمون‌های استروئیدی است.