اثرات سیتوتوکسیک ترکیب لانوسترول استخراج شده از خیار دریایی گونه Holothuria leucospilota از جزیره هنگام، خلیج فارس

Abstract

با توجه به فراوانی گونه Holothuria leucospilotaدر خلیج فارس و تولید ترکیبات ترپنوئیدی با خواص سیتوتوکسیک توسط آن‌ها، در این پژوهش به بررسی خواص سیتوتوکسیک ترکیب لانوسترول، نوعی تری‌ترپنوئید، پرداخته شده است. به این ترتیب که نمونه‌های پودر خشک خیار دریایی با استفاه از استون عصاره‌گیری شدند. سپس به منظور جداسازی ترکیب لانوسترول عصاره توسط ستون کروماتوگرافی سیلیکاژل با حلال‌های ان‌هگزان و اتیل استات شست و شو داده شد. غلظت کشندگی این ترکیب نیز توسط آزمون XTT روی رده سلول سرطانی اپیتلیوم دهانی (KB/C152) و سلول‌های سالم جنینی کلیه انسان (Hek293) مورد سنجش قرار گرفت. ترکیب لانوسترول توسط دستگاه کروماتوگرافی گازی با درجه خلوص 96 درصد در جزء شماره 49 (اتیل استات 100: ان‌هگزان 0) شناسایی شد. میزان پنجاه درصد کشندگی ترکیب لانوسترول استخراج شده از عضله خیار دریایی نسبت به رده سلولی سرطانی اپیتلیوم دهانی برابر با 36/6 میکروگرم در میلی‌لیتر محاسبه شد، اما این ترکیب هیچ اثر کشندگی روی سلول‌های جنینی کلیه انسان، به عنوان سلول سالم، از خود نشان نداد. مطالعه انجام شده نشان می‌دهد ترکیب لانوسترول استخراج شده از عضله خیار دریایی گونه H. leucospilota دارای اثرات سیتوتوکسیک بسیار قوی است.