ارزیابی سمیت حاد نانوذرات دی‌اکسید تیتانیوم (TiO2 NPs) بر شاخص‌های خون‌شناسی ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) و ماهی کُلمه (Rutilus rutilus)

Abstract

با وجود گسترش نانوفناوری در صنایع مختلف، مطالعات در زمینه تعیین غلظت کشندگی نانوذرات برای ماهیان به حد کافی صورت نگرفته است. از این رو در پژوهش حاضر میزان سمیت نانو‌ذرات تیتانیوم (دی‌اکسید تیتانیوم) در بچه ماهیان کپور معمولی و کلمه مورد بررسی قرار گرفت. برای انجام این آزمایش 105 قطعه بچه ماهی کلمه و کپور معمولی به ترتیب با طول کل 57/0±46/5 سانتی‌متر و 30/0±36/7 سانتی‌متر در آکواریوم­های 60 لیتری با سه تکرار به مدت 96 ساعت قرار داده شدند. طبق مقادیر LC50 پس از انجام آزمایش‌ها، میزان سمیت نانوذرات تیتانیوم برای کپور معمولی و کُلمه به ترتیب 47/0±44/12523 و 96/1±37/8693 قسمت در میلیون به دست آمد. بعد از 7 روز قرارگیری ماهیان در معرض غلظت تحت کشنده نانوذرات دی­اکسید تیتانیوم، از آن‌ها خونگیری شد. با مقایسه شاخص‌های خونی بچه ماهیان، در اغلب شاخص­ها اختلاف معنی‌داری مشاهده شد. میزان گلبول قرمز، هموگلوبین و هماتوکریت در غلظت تحت­کشنده نانو دی اکسید تیتانیوم نسبت به گروه شاهد کاهش معنی­داری داشت (05/0>P). نتایج این مطالعه نشان داد که نانوذرات دی‌اکسید تیتانیوم می‌توانند اثر منفی بر پارامترهای خونی ماهی کپور معمولی و کلمه داشته باشند و باعث کاهش میزان گلبول قرمز و هموگلوبین در خون و در نهایت سبب مرگ ماهیان شوند.