شناخت سیال در کودکان؛ سازه ای یکپارچه یا متمایز اما به هم مرتبط؟

Abstract

وجود رابطه قوی و مکانیسم عصبی مشترک بین حافظه کاری، اندوزش کوتاه­ مدت، توجه اجرایی و هوش سیال منجر به این ادعا شده است که می­ توان آنها را یک سازه یکپارچه و با عنوان «شناخت سیال» مورد توجه قرار داد. به منظور بررسی این ادعا نمونه ­ای به حجم 356 نفر (184دختر و 172 پسر) از دانش­ آموزان 8 و 12 ساله مدارس ابتدایی شهر تهران به روش نمونه ­گیری تصادفی مرحله ­ای انتخاب شدند و تکالیف فراخنای مستقیم اعداد، فراخنای مستقیم حروف و حافظه دیداری کیم­کاراد برای سنجش اندوزش کوتاه­ مدت؛ تکالیف استروپ، دسته ­بندی کارت­ های ویسکانسین و تکلیف نگهداشتن رد برای سنجش توجه اجرایی؛ تکالیف فراخنای وارونه اعداد، فراخنای وارونه حروف و فراخنای شمارش برای سنجش حافظه کاری و آزمون هوش کتل برای سنجش هوش سیال مورد استفاده قرار گرفت. نتایج تحلیل عاملی تاییدی نشان داده است ساختار 4 عاملی که بیانگر سازه های متمایز از هم است، شاخص­ های برازش بهتری در مقایسه با یک ساختار تک عاملی شناخت سیال دارد. بر این اساس، نتیجه گرفته شد که کارکردهای شناخت سیال در کودکان سازه ­هایی متمایز اما به هم مرتبط هستند.