اثربخشی درمان‌های خاطره‌پردازی انسجامی و ابزاری در کاهش نشانه‌های افسردگی افراد سالمند مقیم سرای سالمندان

Abstract

شایع‌ترین نوع اختلال روان‌پزشکی در بین سالمندان افسردگی است و میزان آن در بین سالمندان مقیم مراکز سالمندی بیشتر از افرادی است که در جامعه با خانواده زندگی می‌کنند. خاطره‌پردازی مداخله‌ای روانشناختی است برای کاهش علائم افسردگی در سالمندان و براساس چارچوب نظری انواع مختلفی از خاطره‌پردازی مورد اشاره قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر بررسی سودمندی خاطره‌پردازی انسجامی و ابزاری در کاهش نشانه‌های افسردگی سالمندان بود. این پژوهش از نوع آزمایشی، طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل بود. آزمودنی‌های این پژوهش 30 سالمند با حداقل 60 سال سن مقیم آسایشگاه‌های سالمندان بود که به روش تصادفی ساده انتخاب شدند و به طور تصادفی به سه گروه، دو گروه آزمایشی (خاطره‌پردازی انسجامی و ابزاری) و گروه کنترل (بحث مسائل اجتماعی) تقسیم شدند. مداخلات به شکلی کوتاه‌مدت و برای هر گروه شامل شش جلسه 90 دقیقه‌ای بود که به صورت هفتگی برگزار شد. ابزار جمع‌آوری اطلاعات آزمون معاینه مختصر وضعیت روانی (<span style="font-family: Times New Roman;">MMSE)</span> و پرسشنامه افسردگی سالمندان (<span style="font-family: Times New Roman;">GDS</span>) بود. داده‌ها به روش تحلیل واریانس مورد تحلیل قرار گرفتند. تحلیل‌ها نشان داد که روش خاطره‌پردازی انسجامی اثربخشی معناداری در کاهش نشانه‌های افسردگی افراد سالمند داشته است. تفاوت معنی‌داری بین روش خاطره‌پردازی ابزاری و گروه کنترل مشاهده نشد. با توجه به یافته‌ها برای کاهش علائم افسردگی در سالمندان در کنار روش‌های دیگر درمانی از روش‌های خاطره­ پردازی انسجامی استفاده شود.