تبیین جامعه‌شناختی زمینه‌های اجتماعی پرورش و گریز نخبگان در شهر بندرعباس

Abstract

نخبگان رکن اساسی توسعه هر جامعه‌ای هستند که بدون آن‌ها مسیر توسعه هرگز هموار نخواهد شد. مسأله‏ای که جامعه ما را مورد تهدید می‌کند، مهاجرت نخبگان است. بر این اساس ضروری است که به منظور نگهداشت نخبگان و استفاده مناسب از ظرفیت‏های علمی آنان در جهت توسعه، زیرساخت‏ها و شرایط لازم برای پرورش و بالندگی شناسایی شود. پژوهش حاضر در راستای نیل به این هدف سعی بر مطالعه زمینه‌های اجتماعی پرورش و گریز نخبگان در شهر بندرعباس داشته است. روش تحقیق پیمایشی- مقطعی بوده و از ﺗﻜﻨﻴﻚ ﭘﺮسشناﻣﺔﻣﺤﻘﻖﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺘﻔﺎدهﺷﺪه است. جامعه آماری پژوهش حاضر دربرگیرنده دانش‌آموزان نخبه پیش دانشگاهی مدارس تیزهوشان، استادان نخبه، دانشجویان استعداد درخشان دوره تحصیلات تکمیلی دانشگاه دولتی، پزشکان نخبه و محققان و پژوهشگران نخبه غیر دانشگاهی، به تعداد 267 نفر می‏باشد، که از این تعداد 140 نفر براساس فرمول کوکران و به شیوه نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌بندی و انتخاب شده‏اند. برای بررسی رابطه متغیرهای پیش‌بین بر پرورش نخبگان و تمایل آن‌ها به مهاجرت، ازآزمون‌های‏ ضریب همبستگی پیرسون، آزمون t، تحلیل واریانس یک‌طرفه، رگرسیون چند گانه و تحلیل مسیر استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین سرمایه اجتماعی، سرمایه فرهنگی، سرمایه نمادین، خانواده و پرورش نخبگان رابطه معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل مسیر نشان می‌دهد که بین سرمایه اجتماعی، گروه مرجع، امنیت اجتماعی و گرایش به مهاجرت رابطه معناداری وجود دارد.