مطالعه جامعه‌شناختی تأثیر ارزش‏های غربی و رسانه‌های جمعی بر تصور بدنی مورد مطالعه: زنان بالاتر از 15 سال شهر تبریز

Abstract

. محمد عباس‌زاده، دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه تبریز * محمدباقر علیزاده‌اقدم، دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه تبریز رعنا پورمحمد، کارشناس ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه تبریز نیر محمدپور، کارشناس ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه تبریز تصور بدن ی ، پدیده پیچیده‌ای است که شامل مؤلفه‌های فیزیولوژیک، روان‏شناختی و جامعه‌شناختی می‌باشد. در سال‏های اخیر رشد فزاینده‌ای در پژوهش‌های مربوط به تصور از بدن انجام شده است. این مفهوم در دهه‌های اخیر بسیار نقد و بررسی شده است. تصور بدن برای نخستین بار به وسیله شلدر و با چشم اندازی روان شناسانه، به صورت «تصویری از بدن که ما در ذهنمان شکل می‌دهیم و شیوه‌ای که بدن برایمان آشکار می شود» تعریف شده است. در هر جامعه ای مجموعه‏ای از الگوها و ایده‌آل‏های فرهنگی در ارتباط با خصوصیات زیبایی اندام و چهره در مورد زنان تبلیغ و اشاعه می‏شود. نمونه مشخصی از این ارزش‏ها که امروزه در مورد زنان در اکثر جوامع مورد توافق قرار گرفته، باریک اندامی است. با توجه به اینکه، بر اساس پژوهش‏های صورت گرفته، رسانه‌های جمعی و ارزش‏های غربی از منابع مهم و تأثیرگذار بر تصور بدنی هستند، لذا در این پژوهش به بررسی رابطه دو سازه ارزش‌های غربی و رسانه‌های جمعی بر تصور بدنی پرداخته شده است. روش: این پژوهش به روش پیمایشی و با استفاده از نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای در بین زنان بالاتر از 15 سال شهر تبریز، با تعداد نمونه 316 نفر انجام گرفته است. نتایج: نتایج گویای این نکته است که بین تأثیر ارزش‏های غربی و تأثیر رسانه‌های جمعی با تصور بدنی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و دو متغیر درونی‌سازی ارزش‏های غربی و استفاده از اینترنت در مجموع 19 درصد از واریانس تصور بدنی را تبیین کرده است.