کانون‌های فرهنگی ـ هنری و توسعه سرمایه اجتماعی بررسی میزان و اَشکال سرمایه اجتماعی کانون‌های فرهنگی و هنری دانشگاه‌های تهران

Abstract

مقاله حاضر قابلیت کانون‌های فرهنگی و هنری را به مثابه تشکل‌های مدنی دانشگاهی در توسعه سرمایه اجتماعی مورد بررسی قرار می‌دهد. با استناد به رویکرد نظری پاتنام و متناسب با موضوع تحقیق اشکال سه‌گانه «سرمایه اجتماعی درون‌کانونی»، «سرمایه اجتماعی بین‌کانونی» و «سرمایه اجتماعی نهادی با توجه به مولفه‌های سه‌گانه سرمایه اجتماعی یعنی «شبکه روابط»، «همیاری» و «اعتماد» در بین این کانونها مورد بررسی قرار گرفته است. ترکیبی از روش‌های کمی (پیمایش) و کیفی (مصاحبه عمیق) به منظور گردآوری داده‌ها استفاده شده است. اعضای کانون‌های فرهنگی و هنری دانشگاه‌های دولتی شهر تهران جامعه آماری تحقیق هستند. حجم نمونه در بخش کمی 200 نفر و در بخش کیفی 25 نفر است. نتایج بیانگر این است که اشکال درون‌گروهی سرمایه اجتماعی(درون‌کانونی) بر اشکال برون‌گروهی و تعمیم یافته(بین‌کانونی و نهادی) در کانون‌ها غلبه دارد. اگرچه تمایل در بین کانو‌ن‌ها در جهت گسترش اشکال برون‌گروهی سرمایه اجتماعی وجود دارد اما فضای ایجاد شده توسط مدیریت دانشگاه‌ها واعمال محدودیت‌های گسترده امکان توسعه سرمایه اجتماعی تعمیم‌یافته را از کانون‌ها سلب کرده است.