ارزیابی جامعه‌شناختی بیگانگی شغلی و تأثیرات آن بر فرهنگ سازمانی در سازمان‌های آموزشی (مورد مطالعه:کارکنان ادارات آموزش و پرورش مشهد)

Abstract

این مقاله با هدف تبیین رابطه میان بیگانگی شغلی با فرهنگ سازمان در سازمان‏های آموزشی، در میان کارکنان نواحی هفتگانه آموزش و پرورش شهر مشهد اجرا شده است. از میان حجم کل جامعه آماری تعداد 285 نفر به شیوه نمونه‏گیری تصادفی طبقه‏ای با تخصیص متناسب انتخاب شده‏اند. ابزار پژوهش پرسشنامه فرهنگ سازمانی دنیسون (2007) و پرسشنامه بیگانگی شغلی سیمن (1991) بوده است، که پس از بررسی روایی (تحلیل عامل تأییدی) و پایایی (روش همسازی درونی) به منظور بررسی روابط میان متغیرها از روش معادلات ساختاری (تحلیل عاملی و تحلیل مسیر) استفاده شده است. نتایج حاصل از تحلیل معادلات ساختاری، حاکی از برازش مدل تأثیر بیگانگی شغلی بر فرهنگ سازمان با ضریب تأثیر37/0-= b و معناداری مدل با توجه به شاخص‏های برازش بود. بیشترین تأثیر بیگانگی شغلی بر مؤلفه سازگاری با ضریب تأثیر غیرمستقیم 30/0- است. قویترین بار عاملی فرهنگ سازمانی درآموزش و پرورش در بعد سازگاری با بار عاملی81/0 بود. درنهایت، خروجی لیزرل با مقادیر49/12- =t و 37/-0=R رابطه میان بیگانگی شغلی و فرهنگ سازمانی را تبیین نمود. بنابراین، میان بیگانگی شغلی و فرهنگ سازمان رابطه وجود دارد؛ هرچه بیگانگی شغلی کاهش یابد، نمرات مؤلفه‏های فرهنگ سازمانی افزایش می‏یابد.