بررسی کهن الگوی پیر خرد در شاهنامه

Abstract

شاهنامه‌ی فردوسی، حماسه‌ی ملی ایرانیان است و ریشه در ناخودآگاه جمعی و ملی این قوم دارد. این اثر ارزشمند را می‌توان از دیدگاه‌های مختلف از جمله روانکاوی یونگ تحلیل و بررسی کرد. کهن‌الگوها از مهم‌ترین موضوعات نظریه‌ی یونگ‌اند و پیر خرد یکی از رایج‌ترین آن‌هاست. این کهن‌الگو در داستان‌ها و رویاها همراه با یک قهرمان نمود می‌یابد و او را در رسیدن به تفرّد و خودپرورانی یاری می‌دهد. پیر خرد در بسیاری از داستان‌های شاهنامه دیده می‌شود. کیومرث اولین پیر خرد شاهنامه است که راهنمایی‌های او هوشنگ را به شهریاری رساند و زال، نمونه‌ی برتر و پررنگ‌تر این کهن‌الگوست که آموزه‌هایش، یاریگر و نجات بخش رستم، قهرمان ملی شاهنامه و شهریارانی چون کی‌کاووس و نجات بخش ایران و ایرانیان است.