رثای امام حسین (ع) در اشعار محتشم کاشانی و جناح الکاظمی

Abstract

یکی از ابعاد نگرشی جناح الکاظمی (متولّد 1949 م.) و محتشم کاشانی (905هـ.ق. – 996هـ.ق.) به­مثابة شاعران اهل بیت، بیان مصیبت­های امام حسین (ع) و یاران باوفایش در روز عاشورا، و به­تصویرکشیدن مصیبت­های بزرگی است که در صحرای کربلا بر اهل بیت (ع) گذشت. پژوهش حاضر به­روش توصیفی - تحلیلی و براساس نظریة ادبیّات تطبیقی اسلامی به واکاوی مهم­ترین شاخصه­های سوگ­سروده­های این دو شاعر در رثای امام حسین (ع) می­پردازد که تجلّی شیفتگی این دو شاعر برجستۀ به اهل­بیت و اندوه آنان نسبت به این تراژدی سوزناک است . یافته­های پژوهش، بیانگر آن است که دو شاعر در رثای امام حسین (ع) مضامین مشترکی را به­کار برده­اند که مهم­ترین آن­ها عبارت­اند از: تشنگی، اسارت، شهادت، بیان حزن و اندوه حضرت زینب (س) و... همچنین بررسی اسالیب به­کار رفته در شعرهای ایشان نشان می­دهد که هردو شاعر در استفاده از انواع صور خیال در راستای به­تصویرکشیدن مصیبت کربلاء و لایه­های سطحی این حادثه موفّق عمل کرده­اند؛ امّا در بیان لایه­های زیرین معرفتی و معنایی آن که همان تبیین اهداف بنیادین قیام کربلا است، توفیق چندانی نداشته­اند.