پذیرش آثار جبران خلیل جبران در ایران براساس نظریّه نظام چندگانه

Abstract

ترجمه، مهم­ترین راه ارتباطی بین فرهنگ­ها است و هر متن ادبی برای آنکه به زندگی خود ادامه بدهد باید توان گذر از این گذرگاه و گرفتن پذیرش در زبان مقصد را داشته باشد. اینکه چگون یک یا چند اثر ترجمه­ای در زبان و فرهنگ مقصد، مورد پذیرش واقع می­شود، دغدغة مهم و مشترک ادبیّات تطبیقی و ترجمه‌پژوهی است. پژوهش حاضر با تکیه بر نظریّة نظام­ چندگانه که ادبیّات ترجمه­شده را بخشی از نظام فرهنگی، ادبی و تاریخی زبان مقصد می‌داند، می­کوشد چرایی و روند پذیرش آثار جبران خلیل جبران در فرهنگ و ادب ایران را بررسی کند. مهم­ترین یافته­های پژوهش حاضر که با روشی تحلیلی - توصیفی نگاشته شده، بیان­کنندة این است که براساس نظریّة نظام­ چندگانه، پذیرش آثار جبران هم به مسائل پیش از ترجمه، مانند انتخاب اثر و موضوع، دیدگاه و شناخت و هنجارها و هم به مسائل پس از ترجمه مانند بازار پویا، اعتبار ناشر و تأیید عناصر فرهنگی بستگی داشته است.