بررسی تطبیقی بومی‌گرایی در رمان (مطالعه موردپژوهانه: دو رمان «بین القصرین» نجیب محفوظ و «داستان یک شهر» احمد محمود)

Abstract

یکی از ویژگی‌های بارز در آثار نویسندگان رئالیست، پرداختن به عناصر بومی است؛ به گونه‌ای که خواننده پس از مطالعة آن‌ها، با انبوهی از ویژگی‌های اقلیمی و منطقه‌ای روبه‌رو می‌شود که او را هرچه بیشتر با خصوصیات جغرافیایی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی زمان و مکانی که داستان در آن روی می‌دهد آشنا می‌کند. «نجیب محفوظ» و «احمد محمود»، دو رمان‌نویس مشهور رئالیست مصری و ایرانی هستند که به‌خوبی توانسته‌اند عناصر بومی و اقلیمی را در آثار خود بازتاب دهند و می‌توان گفت که این ویژگی در دو رمان «بین القصرین» و «داستان یک شهر» از این دو نویسنده نمود بیشتری یافته است. این وجه مشترک بین دو رمان، موضوع مقالة حاضر است. مهم‌ترین نتایج به دست آمده بیانگر آن است که وصف طبیعت و کاربرد کلمات و واژه‌های محلّی در هردو رمان وجود دارد و بیشترین بروز آن در رمان محمود در نام‌های اشخاص و فرهنگ و سنّت‌های آنان است و در رمان محفوظ، بیشترین کاربرد بومی‌گرایی در اسامی مکان‌هایی چون مسجد و مدرسه است. روش کار در پژوهش حاضر، متّکی بر مکتب تطبیقی آمریکایی، به صورت توصیفی - تحلیلی است، به این صورت که پس از استخراج تمامی نمونه‌های دو رمان، به تحلیل آن‌ها پرداخته شده است.<br /> <strong> </strong>