شگردهای سبکی در شعر متعهّد عربی و فارسی (مطالعه موردپژوهانه: شعر سیّد حسن حسینی و جواد جمیل)

Abstract

سبک را می‎توان شیوة بیان و ویژگی‎های زبانی هر متن دانست که موجب تمایز آن و صاحبش از دیگر متون و افراد می‎شود. با وجود اختلافات سبکی، گاه این ویژگی‎های زبانی فراتر از فرد و در تناسب با معنا، ساختار و مشخّصات زبانی واحدی را در آثار ادبی ایجاد می‎کند که چه‌بسا بتوان آن را در آثار یک ژانر ادبی از چند زبان نیز ملاحظه کرد؛ بنابراین فرضیه، پژوهش حاضر می‌کوشد تا بر مبنای روش توصیفی - تحلیلی و با مطالعة دو اثر <em>گنجشک و جبرئیل</em>حسینی و <strong><em>الحسین لغة ثانیة</em></strong> جواد جمیل شاعر عراقی که دو شاهکار ادبی بدیع، کم‌نظیر و حتّی بی‌نظیر در حوزة ادبیّات متعهّد عربی و فارسی به شمار می‎آید، به مقایسة برخی شگرد‎ها و گونه‎های سبکی به‎کار رفته در آن‌ها از جمله تکرار، ایهام، پارادوکس و... بپردازد. پژوهش حاضر و بررسی عناصر سبکی و زبانی دو متن، نشان از قدرت و توانمندی بالای شعر فارسی و هنر حسینی در استفاده از شگرد‎های مورد بررسی دارد. شاعر توانسته است در کاربرد این شگرد‎ها بر شعر عربی سبقت گیرد و از زبانی متمایزتر برخوردار شود. نکتة قابل توجّه در کاربرد این شگرد‎ها، تناسب آن‌ها با محتوا و مضمون اشعار است که به وحدت ساختاری آن‌ها کمک کرده است. <strong> </strong>