بررسی تطبیقی اندیشه های پوپولیستی در شعر میرزادة عشقی و احمد شوقی

Abstract

بروز پیامدهای مختلفی چون صنعتی‌شدن جوامع، جنگ جهانی اوّل، تضاد طبقاتی، مفاسد اجتماعی، نظام‌های سیاسی مستبد، حکومت­های استعماری و نظایر آن، سبب شد که شماری از نویسندگان و شاعران در فرانسه گرد هم آمده، ادبیّات پوپولیستی را بنیان نهند و توجّه قشر روشنفکر ادبی را به این مقوله جلب کنند؛ از آنجایی که گرایش به این مکتب در ایران و دولت عثمانی و در کشورهای تابعۀ این حکومت، نظیر مصر چشمگیر بوده است، از این رو، در این جستار، تلاش شده است تا به بررسی<br /> جنبه­های گوناگون تفکّرات پوپولیستی در شعر میرزادۀ عشقی و احمد شوقی پرداخته شود؛ چراکه شحصیّت­های مذکور در جریان انقلاب مشروطۀ ایران و نهضت بیداری مصر، با تکیه بر سلاح قلم در جهت آگاهی و بیداری قشرهای مختلف جامعۀ خود گام­های مؤثری برداشته­اند و مطالعۀ مجموعه اشعار آن‌ها بیانگر این است که این شاعران، نه‌تنها از پیشگامان تجدّد، نوگرایی و استقلال­طلبی ملّت­های خود بوده­اند؛ بلکه از پیش­قراولان ادب معاصر ایران و مصر نیز هستند که شعر را از دام سنّت­های کهن و مدایح پادشاهان رها کرده و در خدمت مردم و جامعه قرار داده­ا ند.