جایگاه عبدالسّلام کفافی در ادبیّات تطبیقی(معرّفی و نقد دیدگاه‌های وی)

Abstract

محمّد عبدالسّلام کفافی (1340-1392 ه‍. ق) از مؤلّفان و پژوهشگران برجسته و پیشگام جهان عرب در حوزة ادبیّات تطبیقی به شمار می‌آید: کتاب <em>ادبیّات تطبیقیِ</em>ایشان <em>(پژوهش‌هایی در باب نظریّۀ ادبیّات و شعر روایی)</em> - که به زبان فارسی هم ترجمه شده است - از آثار برجستة ادبیّات تطبیقی دهه هفتاد در جهان عرب است. این کتاب دربرگیرندة سه بخش اساسی است که هر بخش به چند فصل تقسیم شده است: مؤلّف در بخش نخست، برخی مبانی نظری ادبیّات تطبیقی را بدون استناد به منابع نظری بیان کرده است که بیشتر بر اساس مکتب فرانسوی می­باشد. بخش دوّم به بررسی رابطۀ ادبیّات با سایر دانش­ها و هنر­ها پرداخته است. این بخش که یادآور دیدگاه­های رماک و ولک بر اساس چارچوب‌های مکتب امریکایی می­باشد نیز، بدون استناد به منابع معتبر نظری تدوین شده است. بخش سوّم به بررسی تأثیر متقابل محیط زندگی و ادبیّات پرداخته که در واقع زیرمجموعه‌ای از ارتباط ادبیّات و دانش جامعه‌شناسی است. به هر حال، رویکرد تاریخی و اثبات‌گرایی جریان تأثیر و تأثّر و اهتمام به یافته­های نوین مکتب امریکایی ادبیّات تطبیقی، به ویژه مطالعات میان­رشته­ای و نیز تأکید بر پژوهش‌های اسلامی و شرقی – از جمله ادبیّات داستانی، تعلیمی و صوفیانه - که روابط فرهنگی و ادبی مسلمانان را تقویت می‌کند، مشخّصة بارز دیدگاه­های وی به شمار می‌آید.