روابط همبستگی و علیت عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ های گلرنگ در شرایط تنش خشکی انتهای فصل

Abstract

به ‌منظور محاسبه ضرایب همبستگی و تجزیه مسیر برخی صفات مرتبط با عملکرد، 15 ژنوتیپ گلرنگ در شرایط بدون تنش و تنش خشکی به صورت دو آزمایش جداگانه در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان اجرا شد. هر کدام از این آزمایش­ ها در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار پیاده شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اختلاف معنی‌داری بین ژنوتیپ‌ها از نظر صفات مورد مطالعه و عملکرد در دو شرایط محیطی تنش و بدون تنش وجود دارد. با استفاده از رگرسیون گام به گام مناسب‌ترین مدل در هر دو محیط ارایه شد. انجام تجزیه مسیر ترتیبی با استفاده از همبستگی­ های ژنتیکی برای عملکرد دانه و سایر صفات مرتبط نشان داد که در شرایط بدون تنش، صفات وزن هزار دانه و قطر ساقه دارای اثر مستقیم و بالا روی عملکرد دانه بودند درحالی‌که در شرایط تنش خشکی، وزن دانه در بوته و وزن هزار دانه بیشترین اثر مستقیم را نشان دادند. بنابراین، برای رسیدن به ارقام پر محصول گلرنگ در شرایط تنش خشکی به احتمال قوی می‌توان با انتخاب ارقامی با بیشترین وزن دانه در بوته دست یافت.