نقش بقایای گندم و لوبیا به همراه سولفات روی بر برخی ویژگی های کمّی و کیفی گندم

Abstract

به منظور اثرات کاربرد بقایای گندم (<em><em>Triticum</em></em><em> aestivum </em>L) و لوبیا (<em>Phaseolus vulgaris</em> L) به همراه سولفات روی در مزارع گندم بر میزان عملکرد، غلظت روی و آهن، پروتئین و نسبت مولی اسید فیتیک به روی، اسید فیتیک دانه گندم، آزمایشی در سال زراعی 1392-1391 در اصفهان در قالب طرح بلوک­ های کامل تصادفی با سه تکرار با شش تیمار (شاهد، سولفات روی، بقایای گندم، بقایای لوبیا، گندم + روی و بقایای لوبیا + روی) به اجرا در آمد. نتایج تجزیه واریانس بیانگر اختلاف معنی­ دار عملکرد ماده خشک و دانه، غلظت روی و آهن دانه، غلظت اسید فیتیک دانه، نسبت مولی اسید فیتیک به روی و پروتئین دانه گندم از نظر تیمارهای مختلف بود. نتایج به دست آمده همچنین نشان داد که بالاترین میزان عملکرد، پروتئین و غلظت روی دانه مربوط به تیمار بقایای لوبیا + روی و کمترین میزان آن مربوط به تیمار شاهد بودند. کاربرد بقایای گیاهی در تمامی تیمارهای مورد بررسی در این آزمایش باعث کاهش نسبت مولی اسید فیتیک به روی (شاخص قابلیت جذب روی برای مصرف کننده) و مخصوصاً تیمار بقایای لوبیا + روی نسبت به تیمار شاهد گردید. بقایای لوبیا نسبت کربن به نیتروژن کمتری از گندم داشت. همچنین، کاربرد بقایای گیاهی در خاک باعث افزایش معنی­ دار عملکرد ماده خشک و دانه گندم در سطح احتمال یک درصد در مقایسه با تیمار شاهد شد، به­ گونه ­ای که بقایای لوبیا باعث افزایش 20 درصدی در عملکرد دانه گردید. در مجموع، نتایج نشان داد که در شرایط آزمایش حاضر، تیمار بقایای لوبیا + روی با بالاترین میزان عملکرد، غلظت روی و پروتئین دانه و کمترین میزان نسبت مولی اسید فیتیک به روی از سایر تیمارهای مورد بررسی در این آزمایش برتر بود.