اثر پرایمینگ بذر با سدیم اسکوربات بر جوانه زنی و برخی ویژگی های فیزیولوژیکی کنجد (Sesamum indicum) در دماهای مختلف

Abstract

به منظور بررسی تاثیر آسکوربات و دما بر میزان آنزیم­ های آنتی‏ اکسیدان و شاخص ­های جوانه­ زنی کنجد آزمایشی در سال 1393 در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی به­ صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. تیــمارهای آزمایشی شـامل سه سطح آسکوربات (شاهد، 5 و 10 میلی ­مولار) و دماهای مختلف جوانه ­زنی (15، 25 و 35 درجه سلسیوس) بودند. صفـات اندازه­ گیری عبارت از شاخص­ های جوانه ­زنی، میزان آنزیم ­های آنتی ­اکسیدان، پرولین و پروتئین بودند. نتایج نشان داد که کاربرد آسکوربات منجر به افزایش پرولین و کاهش میزان آنزیم­ ها گردید، و در دمای 15 درجه سلسیوس نسبت به دماهای 25 و 35 درجه سلسیوس میزان آنزیم­ ها افزایش یافت. همچنین، کاربرد آسکوربات موجب کاهش تخریب پروتئین­ ها گردید. از آن­ جایی که کنجد گیاهی گرمادوست است به نظر می ­رسد افزایش میزان آنزیم­ های آنتی ­اکسیدان در دمای 15 درجه سلسیوس به دلیل افزایش تولیـد رادیکال ­های آزاد در این دما می ­باشد. همبستگی مثبت و معنی­ دار آنــزیم ­های آنتی ­اکسیدان رابطه مستقیم این صفات را نشان می­دهد. همچنین همبستگی مثبت و معنی­ داری بین شاخص­ های جوانه ­زنی مشاهده شد. با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش به نظر می­ رسد کاربرد آسکوربات آسیب­ های ناشی از دماهای نامطلوب را کاهش می ­دهد و تاثیر مثبتی نیز بر شاخص­ های جوانه ­زنی دارد. همچنین، خاصیت آنتی ­اکسیدانی آسکوربات نیاز به فعالیت آنزیم­ های آنتی ­اکسیدان را کاهش داده و به رشد گیاهچه­ های کنجد کمک می ­کند.