پاسخ فیزیولوژیک سالیکورنیای اروپایی (Salicornia europaea L) به نانو ذرات پتاسیم در شرایط زمین های خیلی شور اطراف دریاچه ارومیه

Abstract

برای بررسی اثر محلول­ پاشی ذرات نانوپتاسیم بر تنظیم ­کننده ­های اسمزی، رنگیزه ­های فتوسنتزی، مجموع کارتنوئیدها و عناصر غذایی بخش هوایی سالیکورنیای اروپایی، یک آزمایش فاکتوریل بر پایه بلوک ­های کامل تصادفی در سال 1391 در زمین­ های اطراف دریاچه ارومیه در سه تکرار انجــام شد. عـوامل آزمایش شامل غلظت ­های محلول ­پاشی در 5 سطح (صفر، 1، 2، 3 و 4 در هزار نانوذرات پتاسیم) و تعداد دفعات محلول­ پاشی در 3 سطح (یک، دو و سه بار محلول ­پاشی) اعمال شدند. اثرمتقابل بین تعداد دفعات محلول­ پاشی و غلظت نانوذرات پتاسیم بر پرولین، قند محلول، کلروفیل کل، کلروفیل a و b، مجموع کارتنوئیدها (گزانتوفیل و کاروتن) و عناصر غذایی (نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم و سدیم) بخش هوایی معنی ­دار شد. بیشترین مقادیر پرولین (1.84 میلی­ گرم در گرم ماده خشک) در یک نوبت محلول­ پاشی 4 در هزار، قند محلول (66.9 میلی­ گرم در گرم ماده خشک) در سه بار محلول ­پاشی با غلظت 2 در هزار، کلروفیل کل (26.23 میلی ­گرم برگرم وزن تر) و کلروفیل b ( م 22.85 میلی ­گرم برگرم وزن تر) در دو بار محلول­ پاشی، و کلروفیل a ( م 9.93 میلی ­گرم برگرم وزن تر) در سه بار محلول­ پاشی 4 در هزار نانوذرات پتاسیم به ­دست آمدند. بیشترین مقدار نیتروژن (0.95 درصد) و فسفر بخش هوایی (2.99 گرم در کیلوگرم ماده خشک) مربوط به سه نوبت محلول­ پاشی بود. در حالی­ که بالاترین مقادیر پتاسیم (65.08 گرم در کیلوگرم ماده خشک) و سدیم (403 گرم در کیلوگرم ماده خشک) در دو نوبت، و بالاترین انباشت کلسیم (29.23 گرم در کیلوگرم ماده خشک) درسه نوبت محلول ­پاشی با غلظت چهار در هزار پتاسیم مشاهده شدند. با وجود تجمع زیاد اسمولیت ­ها در محلول­ پاشی پتاسیم، از نظر عناصر غذایی سطوح مختلف محلول­ پاشی دارای برتری معنی­ داری نسبت به هم نبودند.