تاثیر غلظت‌های نمک طعام بر برخی ویژگی‌های مورفولوژیک و فیزیولوژیک سه گونه سالیکورنیا (Salicornia spp.) در شرایط کشت بدون خاک

Abstract

به­منظور مقایسه پاسخ­های مورفولوژیک و فیزیولوژیک سه گونه سالیکورنیا به غلظت­های کلرید سدیم، آزمایشی به­صورت گلخانه­ای انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل پنج غلظت نمک کلرید سدیم (5، 100، 200، 400 و 600 میلی­مول بر لیتر) و سه گونه سالیکورنیا (<em>Salicornia persica</em>، <em>S. perspolitana</em>و<em>S. bigelovii</em>) بودند. نتایج نشان داد که اثرات ساده شوری و گونه بر صفات پرولین، گلیسین­بتائین، کربوهیدرات­ها، کلروفیل a وb، محتوای نسبی آب، پتـانسیل اسمزی در شـاخسار، وزن خشک و وزن تر معنی­دار بودند. همچنین، برهمکنش شوری و گونه بر صفات پرولین، گلیسین­بتائین، کربوهیدرات­ها، کلروفیل a وb، پتانسیل اسمزی شاخسار، وزن­خشک و وزن­تر معنی­‌دار معنی­دار شد. غلظت کربوهیدرات­ها تا 400 میلی­مول 70 تا 80 درصد افزایش و در 600 میلی­مول بین 5 % تا 13% کاهش یافت. افزایش غلظت نمک تا 600 میلی­مول باعث افزایش غلظت پرولین و گلیسین­بتائین شد. پتانسیل اسمزی نیز با افزایش سطوح شوری از 3 تا 4 برابر منفی‌تر شد. محتوای کلروفیل­های a و b تا 600 میلی­مول کاهش یافتند. همچنین، در غلظت 200 میلی­مول نمک در هر 3 گونه، وزن­تر و وزن­خشک به­طور معنی­دار، 2 تا 3 برابر نسبت به شاهد افزایش و در 600 میلی_­مول نمک وزن­تر و وزن­خشک حدود 60% تا 65% کاهش پیدا کردند. در مجموع، نتایج نشان داد که با افزایش غلظت نمک در محیط ریشه، هر سه گونه با تجمع پرولین و گلیسین­بتائین و از طریق کاهش پتانسیل اسمزی، در غلظت­های بالای نمک زنده ماندند. گونه <em>S. bigelovii</em> در 600 میلی_­مول نمک بیشترین تجمع سدیم و کمترین تجمع عناصر پتاسیم، کلسیم و منیزیم را داشت. از طرف دیگر گونه <em>S. perspolitana</em> در 600 میلی_­مول نمک بیشترین تجمع عناصر پتاسیم، کلسیم و منیزیم را داشته و از نظر تجمع اسمولیت­ها در سطوح شوری نسبت به سایر گونه­ها برتری نشان داد.