‏ اثر سیستم‌های خاک‏ورزی و کاربرد علف‌کش در کنترل علف‌های هرز کلزا ‏ (‏Brassica napus L.‎‏)‏

Abstract

مدیریت تلفیقی علف‌های هرز کلزا (رقم هایولا 401) با اجرای آزمایشی در سال 94-1393 در شهرستان کهگیلویه واقع در استان کهگیلویه و بویراحمد بررسی گردید. این آزمایش به­صورت کرت‌های خرد شده نواری در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد که در آن نحوه خاک‏ورزی با 3 سطح شامل (خاک‏ورزی مرسوم یعنی انجام شخم توسط گاوآهن برگردان‌دار + دو بار دیسک عمود برهم + لولر + بذرکار، خاک‏ورزی کاهش یافته با استفاده از گاوآهن قلمی یا چیزل و دیسک زنی، و بدون خاک‏ورزی یعنی کاشت مستقیم بذور کلزا در بقایای ذرت با بذرکار) و مصرف علف­کش در 5 سطح شامل مصرف علف‌کش‌های تریفلورالین (1200 گرم ماده مؤثر در هکتار،EC48 درصد)، کوئین­مراک + متازاکلر (1040 گرم ماده مؤثر در هکتار، <strong> </strong>SC6/41 درصد)، کلوپیرالید (180 گرم ماده موثره در هکتار،SL30 درصد)+ ستوکسی دیم (375 گرم ماده موثره در هکتار، EC 5/12 درصد)، کلوپیرالید (180 گرم ماده موثره در هکتار)+ هالوکسی فپ آر – متیل استر (81 گرم ماده موثره در هکتار) و تیمار شاهد (آلوده و وجین دستی) در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که بیشترین درصد کاهش تراکم علف‌های هرز (به میزان 84/76 درصد) و بیشترین درصد کاهش وزن خشک (08/68 درصد) در سیستم خاک‏ورزی کاهشی و استفاده از کوئین­مراک + متازاکلر بودند. همچنین، صفات ارتفاع بوته، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، متوسط تعداد خورجین در بوته، متوسط دانه در خورجین، وزن هزار دانه، عملکرد دانه تحت تأثیر تیمارهای اعمال شده قرار گرفتند؛ به طوری­که، بیشترین عملکرد مربوط به تیمار کوئین­مراک + متازاکلر در سیستم کم خاک‏ورزی به میزان 3226 کیلوگرم در هکتار به دست آمدند. با در نظر گرفتن کنترل مطلوب علف‌های هرز و حصول عملکرد بالا، تیمار تلفیقی سیستم کم خاک‏ورزی به همراه استفاده از کوئین­مراک + متازاکلر به­عنوان بهترین و مؤثرترین تیمار معرفی می‌گردد. همچنین، تیمار کلوپیرالید+ هالوکسی فپ آر– متیل استردر سیستم بدون ‌خاک‏ورزی که در آن کمترین میزان عملکرد (467 کیلوگرم در هکتار) حاصل شد، به‌ عنوان ضعیف­ترین تیمار شناخته شد.