ارزیابی اکوفیزیولوژیک سه رقم ذرت (Zea mays L) در سطوح آبیاری و کاربرد سوپرجاذب

Abstract

به منظور بررسی تاثیر مقادیر مختلف سوپر جاذب در سطوح مختلف آبیاری بر عملکرد ارقام مختلف ذرت آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک­ های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملکان و سه تکرار اجرا شد. فاکتور اصلی شامل سطح­ های مختلف آبیاری (آبیاری پس از 70، 110 و 150 میلی­ متر تبخیر از تشتک تبخیر) و فاکتور فرعی شامل سطوح مختلف سوپرجاذب (عدم کاربرد، کاربرد سوپر جاذب) و ارقام ذرت (704، ماگسیمای داخلی و ماگسیمای خارجی) بود. بر اساس نتایج به دست آمده از این مطالعه بیشترین عملکرد دانه ذرت با 985 گرم در متر مربع در سطح آبیاری پس از 70 میلی­ متر تبخیر از تشتک تبخیر و عدم کاربرد سوپرجاذب به ­دست آمد. سطح آبیاری پس از 150 میلی­ متر تبخیر از تشتک تبخیر کاهش معنی­ داری را در عملکرد دانه ذرت باعث شد. سطح آبیاری پس از 150 میلی­ متر تبخیر از تشتک تبخیر از نظر عملکرد دانه 46.1 درصد عملکرد کمتری در مقایسه با تیمار سطح آبیاری پس از 70 میلی­ متر تبخیر از سطح تشتک تبخیر بود. این کاهش در عملکرد تحت تاثیر سطح آبیاری پس از 150 میلی ­متر تبخیر از سطح تشتک تبخیر ناشی از کاهش هر دو جز عملکرد اصلی تعداد دانه در بوته و وزن صد دانه ذرت بود. در شرایط عدم کاربرد سوپرجاذب، آبیاری پس از 150 میلی­ متر تبخیر از تشتک نسبت به آبیاری پس از 70 میلی­ متر تبخیر از آن، تعداد دانه در بلال ذرت را 38.8 درصد کاهش داد. وزن صد دانه ذرت نیز تحت تاثیر سطح آبیاری پس از 150 میلی­ متر تبخیر از تشتک تبخیر به میزان 13.8 درصد کاهش یافت. به­ طوری­که، کاربرد سوپرجاذب در سطوح آبیاری پس از 150 میلی ­متر تبخیر از تشتک تبخیر عملکرد دانه ذرت را 38 درصد نسبت به عدم کاربرد آن افزایش داد. بین ارقام از نظر اغلب صفات و از جمله عملکرد دانه اختلاف معنی ­داری وجود نداشت. البته، با کاربرد سوپرجاذب در شرایط کم آبی شدید، می­توان اثرات تنش کم آبی بر عملکرد ذرت را کاهش داد.