بررسی تأثیر زمان برداشت بر ویژگی‌های کمّی و کیفی علوفه ی ذرت

Abstract

به‌منظور بررسی تأثیر زمان­ های مختلف برداشت بر کیفیت و کمیت علوفه ­ی ذرت دانه ­ای رقم سینگل کراس 704، تحقیقی در سال زراعی 85-1384 در مزرعه آموزشی و پژوهشی دانشگاه زابل انجام گردید. آزمایش به‌صورت طرح بلوک­ های کامل تصادفی با سه زمان مختلف برداشت شامل ظهور اندام­ های نر (₁H)، شیری شدن دانه (₂H) و خمیری شدن دانه (₃H) در چهار تکرار اجرا شد. نتایج تجزیه ­های آماری نشان داد اثر زمان برداشت بر ارتفاع گیاه، درصد وزنی برگ، درصد وزنی ساقه، درصد وزنی بلال، درصد ماده­ ی خشک و عملکرد ماده ­ی خشک در هکتـار معنی­ دار بود و بالاترین ارتفاع گیاه، درصد وزنی بلال، درصد وزنی ماده­ ی خشک و عملکرد ماده ­ی خشک در هکتار در مرحله­ ی ₃ H(خمیری شدن دانه) به‌دست آمد. بیشترین مقادیر درصد وزنی برگ، تعداد برگ و درصد وزنی ساقه نیز از مرحله­ ی ₁ H(ظهور اندام‌های نر) حاصل شد. تأخیر در برداشت باعث تغییرات کیفی علوفه گردید، به‌طوری‌که باعث افزایش ماده ­ی خشک، درصد چربی، دیواره­ ی سلولی، دیواره­ ی سلولی بدون همی ­سلولز و لیگنین شد. همچنین، میزان کربوهیدارت محلول در آب در مرحله ­ی شیری شدن دانه نسبت به سایر مراحل در حداکثر بود و بعد از آن کاهش شدیدی یافت. غلظت عناصر معدنی موجود در علوفه با تأخیر در برداشت در مراحل مختلف رشد زایشی ثابت بود و تغییرات معنی ­داری در آن­ها مشاهده نگردید. میزان خاکستر و درصد پروتئین خام علوفه بعد از مرحله­ ی ظهور اندام ­های نر در ذرت ثابت بود. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش می‌توان بهترین زمان برداشت علوفه جهت افزایش عملکرد کمی و کیفی بهینه­ ی علوفه را مرحله­ ی شیری شدن دانه اعلام نمود.