اثر زمان کاشت بر عملکرد، اجزای عملکرد و روغن سه رقم گلرنگ بهاره در شرایط آبیاری کامل در تبریز (.Carthamus tinctorius L)

Abstract

به منظور بررسی اثرات زمان کاشت روی عملکرد دانه و روغن، اجزای عملکرد و درصد روغن 3 رقم گلرنگ بهاره، آزمایشی در سال زراعی 1388 به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک­ های کامل تصادفی در3 تکرار و با 2 عامل شامل سطوح زمان کاشت (6 اردیبهشت، 12 اردیبهشت، 18 اردیبهشت و 24 اردیبهشت) و 3 رقم (مکزیک33، اصفهان و گلدشت) در ایستگاه کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز به مورد اجرا گذاشته شد. نتایج تجزیه واریانس داده­ ها نشان داد که کاشت دیرهنگام (24 اردیبهشت) باعث کاهش معنی­ داری در صفات عملکرد دانه و روغن، تعداد دانه در طبق، تعداد طبق، وزن هزار دانه، ارتفاع بوته، تعدادبرگ در بوته، وزن خشک اندام هوایی و عملکرد روغن گردید. همچنین، نتیجه حاصل از اثرات متقابل تاریخ کاشت و رقم در صفت ارتفاع بوته معنی­ دار بود. نتایج حاصل از مقایسه میانگین صفات نشان داد که بیشترین عملکرد دانه درتاریخ کاشت اول به میزان 2267 و کمترین عملکرد دانه درتاریخ کاشت چهارم به میزان 1124 کیلوگرم درهکتار حاصل شد. بیشترین تعداد طبق در بوته در تاریخ کاشت اول به میزان 44.13 عدد و کمترین آن درتاریخ کاشت چهارم به میزان 6.77 عدد به دست آمد و بیشترین تعداد دانه در طبق در تاریخ کاشت اول به میزان 78/57 عدد و کمترین آن در تاریخ کاشت چهارم به میزان36 عدد حاصل شد. به علاوه، بیشترین مقدار وزن هزار دانه در تاریخ کاشت اول به میزان 37.78 گرم و کمترین آن در تاریخ کاشت چهارم به میزان 26.33 گرم به دست آمد. رقم اصفهان در تاریخ کاشت اول با 87.5 سانتی‌متر دارای بیشترین ارتفاع بوته و رقم گلدشت با 55.90 سانتی‌متر در تاریخ کاشت چهارم کمترین ارتفاع بوته را داشتند. بیشترین عملکرد روغن در تاریخ کاشت اول معادل 782.60 کیلوگرم در هکتار و کمترین آن در تاریخ کاشت چهارم معادل 292 کیلوگرم در هکتار بود. اثر تاریخ کاشت بر درصد روغن غیر معنی ­دار شد.