فهم روابط ایران و گرجستان از زمان اعلام استقلال بر اساس نظریه‌های روابط بین الملل

Abstract

با دگرگونی نظام توزیع قدرت در سطح جهانی و فروپاشی شوروی به‌عنوان همسایه مهم شمالی ایران و تشکیل جمهوری‌های متعدد در مرزهای شمالی ایران، دوران جدیدی برای جمهوری اسلامی ایران و روابط آن با جمهوری‌های تازه تأسیس از جمله جمهوری گرجستان به‌وجود آمد. با اعلام استقلال گرجستان و شناسایی آن کشورتوسط جمهوری اسلامی ایران فصل نوینی در روابط دو کشور آغاز شد. البته در دو دهه گذشته روابط دو کشور به‌دلایل مختلف مانند شرایط حاکم بر دو کشور، شرایط منطقه‌ای، شرایط بین‌المللی و همچنین نقش تصمیم‌گیران و کارگزاران فراز و نشیب داشته است. به‌گونه‌ای که در مقاطعی روابط دو کشور به اوج و در مقاطعی هم این روابط به حد پایین نزول کرد. در این نوشتار نقش عواملی مانند ساختار و یا نظام بین‌المللی، زمامداران و نخبگان ایران و گرجستان به‌عنوان کارگزاران، اشتراک‌ها و یا تفاوت‌های فرهنگی و تاریخی و یا هنجارها و ارزش‌ها که در فراز و فرود روابط دو کشور مهم بودند، بر اساس دو نظریه نوواقع‌گرایی و سازه‌انگاری بررسی و تأکید شده است که بر اساس نظریه سازه‌انگاری بهتر می‌توان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و روابط ایران و گرجستان را توضیح داد و ارزیابی کرد.