همپوشی در رفتار بزه (بررسی موردی نشر اکاذیب رایانه‌ای و افترا از طریق رایانه)

Abstract

قاعده اصلی برای حل چالش همپوشی عنوان‌های مجرمانه در قبال انجام یک رفتار، تعدد معنوی است. تعدد معنوی در قبال انجام یک رفتار واحد در نقض دو یا چند ارزش مورد حمایت قانونی که در مقرره‌های گوناگون آمده، صدق می‌کند؛ ولی در برخی موردها یک رفتار سبب همپوشانی عنوان‌هایی می‌گردد که تعدد خواه مادی و خواه معنوی بر آن صدق نمی‌کند؛ به ویژه آنکه تبصره 2 ماده 134 قانون مجازات اسلامی 1392، استثنایی بر قواعد تعدد پیش‌بینی کرده که نشان می‌دهد در برخی موردها ممکن است به طور ظاهری بیش از یک بزه رخ داده باشد در حالی که تعدد به شمار نمی‌رود. در این نوشتار، این چالش با بررسی موردی نشر اکاذیب رایانه‌ای که یک بزه رایانه‌ای و افترا از طریق رایانه که یک بزه سنتی است، به روش توصیفی و تفسیر مواد قانونی بررسی می‌شود و این نتیجه به دست می‌آید که همواره به صرف رفتار واحد که سبب تحقق بیش از یک عنوان مجرمانه شده، نباید تعدد معنوی را جاری کرد به ویژه در جایی که هر دو عنوان در یک راستا قرار دارند و از جهت عنوانی، یکی خاص و دیگری عام باشد که در اینجا عنوان مجرمانه خاص انتخاب می‌شود.