تروریسم در عداد جنایات بین ‏المللی: رویکرد دادگاه ویژۀ لبنان به تعریف تروریسم بین‏ المللی

Abstract

در تاریخ 21 ژانویه 2011، قاضی شعبه مقدماتی در دادگاه ویژۀ لبنان برای تصمیم ‏گیری در خصوص تأیید یا عدم تأیید کیفرخواست متهمان لازم دانست که مطابق اساسنامه، نظر شعبۀ تجدیدنظر را در مورد برخی مسائل جویا شود. از جمله مهم‏ترین مسائل مطرح شده، تعریف تروریسم بین ‏المللی بود؛ به این معنا که آیا برای رسیدگی‏ های آتی فقط باید تعریف قانون مجازات لبنان از این جرم مدنظر قرار گیرد یا اینکه باید از حقوق بین‏ الملل نیز یاری گرفت؟ مطابق نظر شعبۀ تجدیدنظر، قوانین کیفری لبنان در خصوص تروریسم باید در پرتوی حقوق بین ‏الملل تفسیر شوند تا بر خلاف رویۀ دادگاه‏ های داخلی لبنان، وسایل ارتکاب این جرم که سبب بروز خطر عمومی می‏شوند به صورت حصری و مضیق در نظر گرفته نشوند. در این میان نکتۀ مهم آن است که دادگاه ویژۀ لبنان به عنوان نخستین دادگاهی که صلاحیت ذاتی رسیدگی به جنایت تروریسم را دارد، بر این باور است که تعریف جنایت تروریسم بین ‏المللی را می‏توان در عرف بین‏ المللی احراز نمود. به زعم دادگاه، این قاعدۀ عرفی واجد سه عنصر است: 1) ارتکاب یک عمل مجرمانه (نظیر قتل، آدم‏ ربایی، گروگانگیری، آتش ‏سوزی عمدی و غیره)؛ 2) قصد پراکندن خوف و وحشت در میان مردم ـ که به طور معمول به ایجاد خطر عمومی می ‏انجامد ـ یا اجبار مستقیم یا غیرمستقیم مقام ‏های ملی یا بین ‏المللی به انجام اقدام‏ هایی یا خودداری از انجام آن؛ 3) زمانی که عمل؛ واجد یک عنصر فراملی است.