نقش رفتار مقتول در رابطه ی استناد قتل عمدی

Abstract

بر اساس ماده 492 ق.م.ا. جنایت در صورتی موجب قصاص یا دیه است که نتیجه­ی حاصله مستند به رفتار مرتکب باشد. در قتل عمدی یکی از مواردی که با وجود قصد قتل توسط مرتکب، می‌تواند رابطه­ی استنادی بین رفتار مرتکب و نتیجه­ی حاصله را قطع کند، رفتار مقتول است. مقتول می­تواند با انجام رفتارهای «عمدیِ آگاهانه و یا ناآگاهانه» که ممکن است به‌صورت ترک فعل نیز باشد، رابطه­ی استناد بین رفتار مرتکب و قتل حاصله را قطع کند. بااین‌حال در برخی موارد سوء­نیت مرتکب چنان گسترده­ است که رفتار مقتول در قطع رابطه­ی استناد، تأثیری در انتساب قتل به مرتکب نخواهد داشت. حال باید دید رفتار مقتول در چه مواردی رابطه‌ی استناد در قتل عمدی را قطع می­کند و سوءنیت مرتکب چه تأثیری بر انتساب قتل دارد؟در این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی ضمن بررسی رابطه‌ی استناد در قتل عمدی، تأثیر رفتارهای مقتول در وقوع قتل عمدی با لحاظ قاعده اقدام بررسی می‌شود و با توسل به اصول حقوقی و فقهی به سؤالات مربوط پاسخ داده می‌شود.