نقش گیلان در مناسبات فرهنگی ایران و روسیه

Abstract

<strong>مقدمه و هدف پژوهش: </strong>امروزه در عرصه‌ی بین الملل مبنای ارتباط کشورها بر محور قدرتمند فرهنگ و اشتراکات فرهنگی ـ اجتماعی استوار است. بطوریکه تعمق بخشی به این مقوله‌ی مهم ارتباطی، می‌تواند ضامن تثبیت منافع در روند مناسبات همه جانبه‌ی کشورها تلقی شود. پیشینه‌ی تاریخی مناسبات مردم گیلان با روسیه علاوه بر اینکه بر اشتراکات زبانی دو ملت تاثیر گذاشته، زمینه‌های مناسبی هم برای ارتقاء مناسبات فرهنگی ایران و روسیه فراهم ساخته است. مناسباتی که بدلایل مختلف، امروز در شرایط ضعیفی قرار دارد. هدف از این پژوهش تبیین جایگاه گیلان در روابط فرهنگی ایران و روسیه است. جایگاهی که حداقل ریشه در تاریخ 500 ساله دو کشور داشته و می‌تواند منشا تحولات موثری در ارتقاء مناسبات همه جانبه‌ی ایران و روسیه در طلیعه‌ی هزاره‌ی سوم به حساب آید. <strong>روش پژوهش:</strong> داده‌های این مقاله به شیوه‌ی کتابخانه ایی، توصیفی و میدانی جمع آوری شده بطوریکه بهره گیری از اسناد و منابع تاریخی، شواهد عینی و مستندات آماری از وجوه بارز این شیوه است. <strong>یافته‌ها:</strong> در این مقاله پس از بررسی عمده ترین ظرفیت‌های علمی و فرهنگی گیلان دریافتیم که پیشینه‌ی مناسبات همه جانبه‌ی گیلان با روسها عاملی در جهت پایداری مناسبات فرهنگی ایران و روسیه است و می‌تواند روند تعمیق روابط دو کشور را در ابعاد گسترده تری تسریع نماید. <strong>نتیجه گیری:</strong> ظرفیت‌های فرهنگی گیلان برای توسعه‌ی مناسبات همه جانبه با روسها متنوع ارزیابی می‌شود اما از این ظرفیت‌ها تاکنون آنگونه که باید و شاید برای تقویت مناسبات دو کشور بهره گیری نشده است. پیشینه‌ی مراودات اقتصادی و بازرگانی گیلانیان با روسها در 500 سال گذشته شرایطی فراهم ساخته تا بتوان گام‌های موثری در جهت آشنایی اقوام با یکدیگر در بستر فرهنگ و مراودات اجتماعی برداشت. خط احداث کریدور شمال​ ـ ​جنوب موسوم به نوستراک نیز بر این اهمیت افزوده است. همچنین ورود واژگان فارسی و روسی در زبان‌های یکدیگر گواهی بر نقش تبادلات فرهنگی مردم گیلان و روس در ازمنه‌ی تاریخ است. پس می‌توان ادعا نمود که تقویت مناسبات فرهنگی گیلان با روسها خود زمینه‌ایی ست تا روابط دو کشور وارد مرحله‌ی نوینی شود و نقصان‌های موجود در مناسبات فعلی ایران و روسیه را با تقویت پایه‌های فرهنگی جبران نماید.