اثربخشی گروه درمانی رابطه والد- کودک بر پرخاشگری کودکان پیش دبستانی

Abstract

مقدمه: با توجه به اینکه پرخاشگری پیامدهای زیانباری برای خود کودک پرخاشگر و اطرافیان وی دارد، این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی گروه درمانی رابطه والد- کودک بر پرخاشگری کودکان پیش دبستانی انجام شد. روش: در یک طرح شبه آزمایشی با پیش آزمون- پس آزمون توأم با گروه کنترل، تعداد 45 کودک پرخاشگر (25 پسر و 20 دختر) با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شده و والدین آنها، پس از موافقت با شرکت در پژوهش، به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه تقسیم شدند. به منظور سنجش پرخاشگری کودکان، مربیان مهد کودک‌های آنان پرسشنامه پرخاشگری پیش دبستانی را تکمیل نمودند. والدین در 10 جلسه، گروه درمانی رابطه والد- کودک را بر اساس دستور العمل لندرث و براتون دریافت نمودند. پس از اتمام جلسات درمان، به منظور سنجش پرخاشگری از مربیان مهد پس آزمون و نیز پس از یک ماه آزمون پیگیری به عمل آمد. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: با توجه به یافته‌های به دست آمده از تحلیل کواریانس، گروه درمانی رابطه والد- کودک منجر به کاهش معنادار پرخاشگری فیزیکی- تهاجمی و کلامی- تهاجمی در گروه آزمایشی در مقایسه با گروه گواه گردیده اما باعث کاهش معنادار پرخاشگری رابطه‌ای در پی جلسات درمان در گروه آزمایشی در مقایسه با گروه گواه نشده است. نتیجه‌گیری: گروه درمانی رابطه والد- کودک، با آموزش مهارت‌های فرزند پروری در کاهش پرخاشگری کلامی و فیزیکی کودکان پیش دبستانی مؤثر است. با این وجود، گروه درمانی رابطه والد- کودک طی یک دوره درمانی 10 جلسه‌ای برای کاهش پرخاشگری رابطه‌ای کودکان کافی نیست. این امر لزوم طراحی یک مداخله جامع و مناسب برای کاهش انواع پرخاشگری را یادآور می‌سازد.