اثربخشی گروه درمانی شناختی رفتاری در کاهش خشم و پرخاشگری رانندگی

Abstract

مقدمه: زمینه‌ یابی‌های متعدد نشان می‌دهند که خشم و پرخاشگری رانندگی به طور معمول و با هزینه‌های بسیار زیادی برای جامعه رخ می‌دهد. به همین منظور، این پژوهش با هدف بررسی تأثیر گروه درمانی شناختی- رفتاری بر کاهش خشم و پرخاشگری رانندگی انجام شد. روش: طرح این پژوهش از نوع شبه آزمایشی به صورت پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. نمونه این پژوهش شامل 20 نفر از رانندگان تاکسی مرد شهر مشهد بود که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و داوطلبانه در پژوهش شرکت کردند. شرکت کنندگان به شیوه تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش درمان شناختی- رفتاری را دریافت کرد و گروه کنترل مداخله‌ای دریافت نکرد. هر دو گروه در سه مرحله زمانی پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری یک ماهه مورد سنجش قرار گرفتند. ابزارهای سنجش در این پژوهش عبارت بودند از مقیاس خشم رانندگی، پرسشنامه ابراز خشم رانندگی و پرسشنامه ویژگی‌های جمعیت شناختی. داده‌ها با روش آماری تحلیل واریانس آمیخته مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که گروه درمانی شناختی- رفتاری در مقایسه با گروه کنترل باعث کاهش معنادار خشم رانندگی، ابراز پرخاشگرانه خشم رانندگی و افزایش معنادار ابراز انطباقی- سازنده خشم رانندگی می‌گردد. نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های پژوهش، گروه درمانی شناختی- رفتاری در کاهش خشم و پرخاشگری رانندگی در رانندگان تاکسی مؤثر است.