اثربخشی درمان روایتی‌- سازه‌گرایانه به شیوه "بازگشت به آینده" بر کاهش نشانه‌های اختلال فشار روانی حاد ناشی از وقوع تصادف منجر به اغماء در همسر

Abstract

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان روایتی‌- سازه گرایانه به شیوه "بازگشت به آینده" بر کاهش نشانه‌های اختلال فشار روانی حاد انجام شد. روش: جامعه آماری این پژوهش شامل زنان 18 تا 40 ساله‌ای بود، که در اثر آسیب روانی ناشی از تصادف منجر به اغماء در همسران‌شان، به اختلال فشار روانی حاد مبتلا شده بودند و همسران‌شان در سال 1392(از ابتدای خرداد تا پایان مرداد)، در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان پورسینای رشت بستری بودند. از میان 42 زن، تعداد 3 زن (3n=‌)، با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند و بر اساس پرسشنامه واکنش فشار روانی حاد استنفورد (2000) انتخاب شدند. در پژوهش حاضر از طرح تجربی تک موردی از نوع چند خط پایه غیر‌همزمان از خلال چند آزمودنی استفاده شده است. مداخله صورت گرفته شامل به کارگیری شیوه درمانی "بازگشت به آینده" بود، که به مدت 13 جلسه 60 دقیقه‌ای بر روی آزمودنی‌ها اعمال شد. بطور کلی این پژوهش از سه مرحله تشکیل شده بود، که این مراحل شامل ارزیابی سطح پایه، دوره انجام مداخله و مرحله پیگیری بود، که 5/1 و 3 ماه پس از پایان درمان صورت پذیرفت. یافته‌ها: نتایج حاصل از فرمول ضریب تغییرپذیری کوهن حاکی از آن بود که این شیوه درمانی، موجب کاهش معنادار در نشانگان اختلال فشار روانی حاد گردید (89/1-d= ). همچنین این برنامه درمانی موجب کاهش معنادار در خرده مقیاس‌های اختلال فشار روانی حاد، شامل نشانگان تجزیه‌ای (78/1-d= )، نشانگان تجربه مجدد (82/1-d= )، نشانگان اجتنابی (08/2-d= )، و نشانگان بیش‌انگیختگی (88/1-d= ) گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که شیوه درمانی "بازگشت به آینده" در درمان اختلال فشار روانی حاد زنان از کارایی لازم برخوردار است.