فضای مجازی و مانکن شدگی: تحلیل نشانه شناختی چالش مانکن

Abstract

در این تحقیق با استفاده از بینش روشمند نشانه‌شناسی به تجزیه و تحلیل پدیده رسانه-ای "چالش مانکن" اقدام شده است؛ این مطالعه با هدف کشف و فهم دلالت‌های ضمنی "چالش مانکن" و واکاوی چگونگی عملکرد و اثرگذاری‌ آشکار و پنهان رسانه‌های تعاملی بر روی کاربران در قالب جریان‌سازی‌هایی رسانه‌ای بوده است. بدین منظور، 3 ویدیو خارجی از سایت یوتیوب و 3 ویدیو ایرانی از سایت آپارات انتخاب و مطابق عناصر تحلیلی نشانه‌شناسی رولان بارت تحلیل شدند، براساس علائم و نشانه‌های استخراج شده، نتایج حاکی است اسطورهای فعال نمایی، نمایش چشمگیر، مصرف نمایشی، نمایش نمایش چشمگیر، خلاق نمایی و نمایش تن‌آسایی مهمترین دلالت های ضمنی این چالش و عوامل احتمالی ترغیب کاربران به مشارکت در این چالش بوده است. به نظر می‌رسد، کاربران شبکه های اجتماعی و چالش مانکن نه تنها کاربرانی کاملا فعال، خلاق و با عاملیت تام نیستند، بلکه به عنوان "سوژه‌هایی سر به راه" و مانکن‌هایی آلت دست در بستری از فراغت و سرگرمی نه تنها چیزی را به چالش نمی‌کشند بلکه طی رفتاری مقلدانه و توده‌ای در راستای تداوم ارزش‌های سرمایه داری عمل می کنند.