پارادایم کشاورزی چندکارکردی؛ گردشگری روستایی، کلیدی برای توسعه اشتغال پایدار در مناطق روستایی

Abstract

مناطق روستایی ایران و بخش کشاورزی به علت چالش‌های مختلفی همچون تغییرات آب و هوایی و خشکسالی‌های شدیدتر و با تکرار بیشتر، بحران آب، مهاجرت روستایی و کاهش جمعیت روستایی، فشارهای زیست محیطی به علت استفاده ناکارآمد از نهاده‌های شیمیایی و بازده پایین کشاورزی متداول با بحران و عدم پایداری مواجه هستند. این عرصه های نگرانی بر تحقیقات اخیر و تفکر در مورد مفهوم سازی تغییرات کشاورزی و روستایی تأثیر گذاشته و باعث انتقال پیشنهادی از "تولیدگرایی" به الگوی کشاورزی "پسا تولیدگرایی" یا "کشاورزی چند کارکردی" شده است. بنابراین، کشاورزی چندکارکردی به عنوان رهیافت مشوق توسعه پایدار در مناطق روستایی به نقطه رجوع سیاست‌گذاران روستایی و کشاورزی تبدیل شده است و به منزله یک پارادایم نوین توسعه کشاورزی و روستایی به جهانیان معرفی شده است. هدف این مطالعه توجه به نقش جدید کشاورزی در مناطق روستایی از طریق مرور مفهوم کشاورزی چندکارکردی می‌باشد. سپس مرور نقش گردشگری روستایی به عنوان یکی از نقش‌های چندکارکردی در مزرعه صورت گرفته است. با توجه به چالش‌های مختلف در مناطق روستایی ایران، رویکرد چندکارکردی در مقابل رویکرد متداول می‌تواند فضای کارآفرینی را ترویج و توسعه دهد. در نهایت، پیشنهاد شده است که پذیرش الگوی چندکارکردی در بخش کشاورزی توسط سیاست گذاران، یک ابتکار عمل برای ترویج فضای کارآفرینی در مناطق روستایی است که در نتیجه در عصر تغییرات آب و هوایی، خشکسالی و بحران آب این مناطق را به سمت پایداری حرکت می‌دهد.